Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ Παρουσιάζει ο Θανάσης Ν. Καραγιάννης* // ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΕΤΡΑΚΟΥ ΑΦΗΓΗΜΑ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΝΤΕΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ Εκδόσεις ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ, Αθήνα 2018, σ. 314 Άρτι αφυπηρετήσασα η Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών) κ. Κυριακή Πετράκου, μετά από ευδόκιμο ακαδημαϊκή καριέρα. Πέρυσι εξέδωσε ένα αξιόλογο βιβλίο, το οποίο πρωτίστως αφορά τους θεατρολόγους και τους φοιτητές των Τμημάτων Θεατρικών Σπουδών των πανεπιστημίων, αλλά και τους εκπαιδευτικούς και κάθε φιλομαθή θεατρόφιλο. Όπως και τα υπόλοιπα βιβλία της, έτσι κι αυτό κοσμεί το χώρο της θεατρολογικής έρευνας και μελέτης και περνά στη χορεία των αξιόλογων πονημάτων, καρπός γνώσης, εμπειρίας και νοητικής διεργασίας ανθρώπου που δεκαετίες τώρα έχει ενσκήψει με συνέπεια και σοβαρότητα, αλλά και με ταλέντο στο επιστημονικό της αντικείμενο που δίδαξε επάξια σε εκατοντάδες φοιτητές και μετέδωσε επιτυχώς σε ακροατές δεκάδων συνεδρίων στην ημεδαπή και στην αλλοδαπή. Το βιβλίο απαρτίζεται από έντεκα κεφάλαια, σχετικά με θεατρικά έργα διαφόρων περιόδων και δραματουργών. Τα έντεκα θεατρολογικά μελετήματα είναι προϊόν ενδελεχούς ερευνητικής προσπάθειας των τριών τελευταίων χρόνων και έχουν παρουσιαστεί σε συνοπτική μορφή (λόγω χρονικού περιορισμού) σε συνέδρια ή περιέχονται σε συλλογικούς τόμους ή ορισμένα απ’ αυτά πρόκειται να δημοσιευτούν στο μέλλον. Εδώ, η ερευνήτρια/μελετήτρια Κυριακή Πετράκου έχει την άνεση χώρου να τα παρουσιάσει εκτενέστερα και άρα σε πληρέστερη μορφή. Στον Πρόλογο η συγγραφέας παραθέτει σχόλια, παρατηρήσεις και προτάσεις, πολύ εποικοδομητικές για τη θεατρική έρευνα, τις οποίες απευθύνει φυσικά σε φοιτητές, θεατρολόγους και επίδοξους ερευνητές. Παρέχει πληροφορίες λεξιλογικού και ερμηνευτικού χαρακτήρα για τους όρους «αφήγημα» και «αφήγηση», παραπέμποντας στην καταγωγή τους κατά τη μακραίωνη ελληνική ιστορία (με παράθεση των πηγών), κάνοντας επιπρόσθετα αναφορές στη Θεωρία της Λογοτεχνίας την ελληνική και την ξένη. Αναφορές επιχειρούνται επίσης στην Ιστορία και τη Θεωρία του Θεάτρου, καθώς και στη διδασκαλία τους στα πανεπιστήμια. Υπογραμμίζει τις πηγές της έρευνας («αρχεία, αδημοσίευτα λανθάνοντα έργα, ο περιοδικός και ημερήσιος Τύπος, τα απομνημονεύματα, πίνακες, γλυπτά, επιγραφές, αλλά και οι μαγνητοσκοπήσεις στη σύγχρονη εποχή […]»). Παραθέτω μία σημαντική της παρατήρηση, η οποία πρέπει να κινητοποιήσει τους ενδιαφερόμενους: «οι σημαντικότεροι συγγραφείς του Μεσοπολέμου και των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών, ανήκοντες ή προσκείμενοι στην πλειονότητά τους στην Αριστερά, δεν έχουν δημοσιεύσει ή εκδώσει τα περισσότερα έργα τους, τα οποία κινδυνεύουν να χαθούν δια παντός.»Και στη συνέχεια εύχεται η θεατρολογική έρευνα και μελέτη να προχωρήσουν απρόσκοπτα, «με ιερό σκοπό», λόγω του ότι αποτελεί «επιστημονικό και πατριωτικό καθήκον», πανανθρώπινο και διεθνές ιστορικό καθήκον, θα πρόσθετα. Για την πληρέστερη ενημέρωση του αναγνώστη του σύντομου αυτού σημειώματός μου, οφείλω να παραθέσω τα περιεχόμενα του βιβλίου, ώστε ο κάθε φιλομαθής και θεατρόφιλος να μπορεί να αξιολογήσει καλύτερα την παρούσα ενδιαφέρουσα εργασία:  Ο Βαυαρός ως «άλλος» μέσα από τα μάτια του Μ. Χουρμούζη: εθνικός εχθρός;  Του Κουτρούλη ο γάμος του Α.Ρ. Ραγκαβή στην εποχή του και τη δική μας: η παρουσία του στη διάρκεια του 19ού αι. και η παράσταση του Αμφι-θεάτρου (1983-1984)  Ένα ιδιαζόντως ανατρεπτικό έργο του 19ου αιώνα: Ιουλιανός ο Παραβάτης του Κλέωνα Ραγκαβή  Τα (κυπριακά) αρχαιόθεμα έργα του Κύπρου Χρυσάνθη  Η Λευκάδα στο θέατρο του Νίκου Κατηφόρη  Ένα γνωστό-άγνωστο έργο ενός γνωστού-άγνωστου θεατρικού συγγραφέα: Θεοδώρα του Δημήτρη Φωτιάδη  Από τον Εμφύλιο στη Δικτατορία: για ένα θέατρο του λαού  Ο Κουν στο Εθνικό Θέατρο  Από την ποιητική πρόζα στη θεατρική ποίηση: η διασκευή του Τελευταίου πειρασμού από τον Σωτήρη Χατζάκη (2003)  Ο ποιητής ως Δραματουργός: το θέατρο του Γιώργου Χρονά  Ελληνοκεντρισμός και παγκοσμιοποίηση στο ελληνικό θέατρο των τελευταίων δεκαετιών Η συγγραφέας με διεισδυτική ματιά εντρυφεί διεξοδικά στα θεατρικά κείμενα, με επιστημονική γνώση και συνέπεια, μην παραβλέποντας την παραστασιογραφία τους. Ανατρέχει στις πρωτογενείς πηγές, δηλ. στα ίδια τα θεατρικά έργα και ρίχνει το φακό της μελετητικής της προσπάθειας στην εργοβιογραφία του δραματουργού, στις κοινωνικές και ιστορικές συνθήκες της εποχής που γράφτηκαν και ανεβάστηκαν στο σανίδι, αποδεικνύοντας με τις αναλύσεις της τη συνάφεια μεταξύ της φιλολογικής και θεατρολογικής μελέτης. Επιχειρεί εμπεριστατωμένη αναλυτική ανάλυση του περιεχομένου του κάθε έργου, παραπέμποντας σε πλήθος δημοσιεύματα και βιβλία, καθώς συσχετίζει και σχολιάζει άλλα έργα, παραστάσεις, ιστορικά θέματα κ.ο.κ. Δεν παραλείπει να αναφερθεί, επίσης, σε σχετικές με το έργο και την παράσταση κριτικές θεάτρου. Είναι ενημερωμένη για όλα και έτσι βοηθάει και τον αναγνώστη των κειμένων της να ενημερωθεί, να μάθει, να προβληματιστεί και να κατανοήσει τη θεματολογία και την αισθητική του έργου και των παραστάσεών του, την υπόθεσή του, τους στόχους του θεατρικού συγγραφέα. Ιδιαίτερη σημασία δίνει στην ανάλυση των χαρακτήρων/προσώπων του κάθε έργου, πρωταγωνιστικών και δευτερευόντων ρόλων. Το corpus των μελετημάτων της, των θεατρικών έργων που μελετά, της θεματογραφίας τους, των ιστορικών, κοινωνικών και αισθητικών αναφορών της αποτελούν ένα θησαυρό πληροφοριών και γνώσεων, με αποτέλεσμα να συμβάλλει στη διαμόρφωση και εξέλιξη του θεατρικού και ενγένει του καλλιτεχνικού αισθητηρίου του θεατρόφιλου αναγνώστη του βιβλίου. Πρόκειται για ένα βιβλίο με έντεκα ενδιαφέροντα και αξιόλογα επιστημονικά μελετήματα, στηριγμένα στην έρευνα, μετά από συνεχή, επίπονη και επίμονη μακροχρόνια αναζήτησή της, η οποία είναι και αξιοθαύμαστη και αξιομίμητη. Ένα ακόμη βιβλίο της κ. Κυριακής Πετράκου, συμβολή στην Ιστορία, στη Θεωρία και στην Κοινωνιολογία του Θεάτρου στη χώρα μας. ___________________________________________

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σας παρακαλώ τα σχόλιά σας να είναι σύντομα,κόσμια και σε λογικά πλαίσια. Διατηρούμε το δικαίωμα απόρριψης σχολίων κατά την κρίση μας.