Ο «ΑΤΤΑΛΟΣ Ο ΤΡΙΤΟΣ» ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΑΡΝΑΛΗ Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ, ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑ ΜΑΣ

«Ανάσα πουθενά για τους λαούς,
που προσκυνάνε αφέντες και θεούς.»

Απ’ το ποίημα «Ελεύθερος Κόσμος» (1969)
περ. «Νέα Εποχή», αριθ. τεύχ. 95-96,
Λευκωσία Ιούν.-Σεπτ. 1972

Εισαγωγικά

Ο Κώστας Βάρναλης δεν «πολιτογραφήθηκε» ποτέ ως θεατρικός συγγραφέας. Η δραματουργική του κατάθεση ήταν ποσοτικά πενιχρή. Ωστόσο αξιολογήθηκε ποιοτικά ως σημαντική, από την Κριτική του Βιβλίου και του Θεάτρου, χωρίς βέβαια να υπάρχουν και ορισμένες αρνητικές κρίσεις. Αν και ασχολήθηκε και διέπρεψε ως μελετητής, μεταφραστής και κριτικός, ιδιαίτερα του αρχαίου ελληνικού δραματολογίου, παρατηρούμε ότι δεν ασχολήθηκε πιο επισταμένα με τη δραματουργική παραγωγή, παρ’ όλο που διέθετε και την τέχνη και την τεχνική του δράματος.
Έγραψε μόνο ένα θεατρικό έργο: «Άτταλος ο Τρίτος», το οποίο ευτύχησε ν’ αναπαρασταθεί σκηνικά από διαφόρους θιάσους. Τα άλλα δύο έργα του, που ανέβηκαν στη σκηνή, ως θεατρικός διάλογος (σε στίχο και πρόζα) το ένα, «Το φως που καίει», και ως θεατρικός μονόλογος το άλλο, «Η αληθινή απολογία του Σωκράτη», νομίζω ότι δε διαθέτουν όλα τα ειδολογικά χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές ενός γνήσιου θεατρικού έργου. Είναι, ασφαλώς, πολύ σημαντικά λογοτεχνικά κείμενα με περιορισμένα, όμως, θεατρικά στοιχεία. «Το φως που καίει» έχει κάποια θεατρικότητα στα διαλογικά του μέρη. Και τα δύο έχουν δραματική ένταση, θεματολογικό και ιδεολογικό ενδιαφέρον, εμπνευσμένα και γραμμένα στη βάση του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού. Είναι εμφανής δε, και σ’ αυτά τα έργα του, η ποιότητα, που διέθετε ο Βάρναλης στο επίπεδο της γλώσσας και της αισθητικής. Όμως, μάλλον πρόκειται περισσότερο για ποιητικά έργα, με άξονα τον κοινωνικό προβληματισμό και τον ταξικό προσανατολισμό της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων του λαού μας, αφού ο Βάρναλης είχε το ταλέντο, την αισθητική δύναμη και την επιστημονική γνώση να ποιεί (να δημιουργεί). Επειδή, όμως, ο καλλιτέχνης, ενίοτε, έχει την ικανότητα να καταργεί τα συμβατικά λογοτεχνικά είδη και να εμπλέκει ποίηση, πρόζα και θέατρο, ασφαλώς τα έργα αυτά μπορούν ν’ ανεβούν στη θεατρική σκηνή. Και γι’ αυτό και ανέβηκαν και ακόμη ανεβαίνουν, παρά τις όποιες μορφολογικές τους αδυναμίες, αφού για τον ποιητή, πεζογράφο ή δραματουργό Βάρναλη πρωταρχική σημασία, είχε ο λαϊκός αγώνας και η στρατευμένη τέχνη του για την ελευθερία και το σοσιαλισμό, χωρίς ωστόσο να παραβλέπει την αισθητική, ως αξία, στα έργα του.
Στην παρούσα εισήγησή μου, λοιπόν, θ’ αναφερθώ μόνο στο καθεαυτό θεατρικό έργο του «Άτταλος ο Τρίτος», το οποίο εμπνεύστηκε από το βιβλίο του συντρόφου του Παναγή Λεκατσά «Η Πολιτεία του Ήλιου. Η κοινοχτημονική επανάσταση των δούλων και προλετάριων της Μικρασίας 133-128». Τον «Άτταλο τον Τρίτο» ο Βάρναλης έγραφε σταδιακά από το 1946 και για μια εικοσαετία, περίπου, δεδομένου ότι εκδόθηκε το 1972. Ανά τετραετία το βιβλίο έκανε άλλες δυο εκδόσεις (1976, 1980) και στη συνέχεια χάθηκε από τα βιβλιοπωλεία.

Το ιστορικό/γραμματολογικό υπόβαθρο

Στα 323 πριν από τη χρονολογία 0 (π.χ.) πέθανε ο Μ. Αλέξανδρος. Το απέραντο κράτος, κατά την Ελληνιστική Περίοδο (323-146 π.χ.) διαιρέθηκε στα λεγόμενα «υποταγμένα βασίλεια-επαρχίες» (= Σατραπείες). Ο Περδίκας, ο Σέλευκος και ο Κάσσανδρος επιχείρησαν τη διανομή των επαρχιών στους επιγόνους του Μ. Αλεξάνδρου. Πολλές μεταβολές και ανακατατάξεις σε σύνορα και δημιουργία νέων δυναστειών επήλθαν μετά από εμφυλιοπολεμικές αιματηρές συγκρούσεις. Έτσι, μεταξύ άλλων, γεννιέται η Δυναστεία των Ατταλιδών και το Βασίλειο της Περγάμου, το οποίο καταλάμβανε ολόκληρη τη Μ. Ασία. Ιδρυτής της Δυναστείας ήταν ο Φιλέταιρος ο Ευεργέτης (343-263 π.χ.). Ακολούθησαν οι παρακάτω βασιλείς: Ευμένης ο Α΄ (263-241 π.χ.), Άτταλος Α΄ ο Σωτήρ (241-197 π.χ.), Ευμένης Β΄ ο Σωτήρ (197-158 π.χ.), Άτταλος Β΄ ο Φιλάδελφος (158-138 π.χ.), Άτταλος Γ΄ ο Φιλομήτωρ (138-133 π.χ.) και για ένα μικρό διάστημα αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς ο επαναστάτης Αριστόνικος ή Ευμένης ο Γ΄. Το Βασίλειο της Περγάμου άκμασε στο τέλος του 3ου και στις αρχές του 2ου αιώνα. Η παρακμή και η κατάρρευσή του ήρθε στη βασιλεία του Άτταλου του Γ΄.
Ποιος ήταν, όμως, ο Άτταλος Γ΄ ο Φιλομήτωρ και ποιος ο Αριστόνικος;
Ο Άτταλος ο Γ΄ ήταν γιος του Ευμένη του Β΄ και της Στρατονίκης και ανηψιός του Άτταλου του Β΄, τον οποίο διαδέχτηκε στο θρόνο για μια πενταετία. Οι ιστορικές πηγές, που διασώθηκαν, αναφέρουν ότι ήταν βίαιος και εκκεντρικός. Έτρεφε δε υπερβολική αγάπη στη μητέρα του, γι’ αυτό ονομάστηκε «Φιλομήτωρ». Ασχολήθηκε με τη Βοτανολογία (με ιδιαίτερη κλίση στα δηλητηριώδη βότανα), τη Φαρμακολογία, τη Ζωολογία, τη Γεωργία και την Κηπουρική. Επίσης, ήταν γλύπτης, δεινός τεχνίτης του μπρούτζου και του κεριού. Οι φοβίες και οι ανασφάλειές του τον οδήγησαν να δηλητηριάσει πολλούς συγγενείς και αυλικούς του.
Επειδή έμεινε άτεκνος, με τη διαθήκη του, την οποία ενέκρινε η Ρωμαϊκή Σύγκλητος, κληροδότησε το βασίλειο της Περγάμου στη Ρωμαϊκή «Δημοκρατία». Αιτία της κληροδότησης, όμως, στάθηκε, ιδιαίτερα, η δυσαρέσκεια των κατοίκων του βασιλείου της Περγάμου από τη δυναστική και απολυταρχική του διακυβέρνηση, αλλά και από τη φτώχεια και δυστυχία που επικρατούσε στα λαϊκά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου, με αποτέλεσμα άτακτες αντάρτικες ομάδες να βγουν στα βουνά, ομάδες κυρίως από ακτήμονες και δούλους, που ασφαλώς κλόνισαν την ασφάλεια των πλουτοκρατών και τσιφλικάδων του βασιλείου, οι οποίοι τον πίεζαν για ένα τέτοιου είδους διάβημα.
Η διαθήκη όμως του Άτταλου και η κληροδότηση του βασιλείου αποτέλεσε την αφορμή για την κήρυξη γενικής λαϊκής επανάστασης, κύρια των δούλων και ακτημόνων του βασιλείου της Περγάμου, με ηγέτη τον ετεροθαλή αδερφό του, Αριστόνικο.
Ο Αριστόνικος ήταν νόθος γιος του Ευμένη Β΄ και της όμορφης δούλας Φιλομήλας. Όταν γνωστοποιήθηκε η διαθήκη του αδερφού του, μετά το θάνατό του, αφού την κατήγγειλε στο λαό ως πλαστή, αποφάσισε να ηγηθεί Επανάστασης και κάλεσε όλους τους δούλους, τους δουλοπάροικους, τους αχτήμονες, τους ελεύθερους και άλλους κατατρεγμένους, σε κοινό αγώνα με όραμα να ιδρύσουν την «Πολιτεία του Ήλιου» και αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς της Περγάμου, με νέο όνομα: Ευμένης ο Γ΄. «Όταν ακούστηκε το κήρυγμά του», γράφει ο Γιάννης Κορδάτος «οι γαιοχτήμονες, οι τοκογλύφοι και οι αυλικοί στην Πέργαμο και στα περίχωρα πανικοβλήθηκαν.»
Το όραμά του στηρίζονταν στις προφορικές και γραπτές ιστορήσεις και μύθους παλιότερων εποχών, οι οποίες είχαν αντίκτυπο και υποστηρικτές στην εποχή του. Η αφήγηση του Ιάμβουλου τον επηρέασε βαθιά και τον ενέπνευσε για τη δημιουργία της δικής τους Ηλιούπολης. Η πρώτη προλεταριακή επανάσταση στον κόσμο, της οποίας ηγήθηκε, είχε αρχικά επιτυχίες, κράτησε πέντε χρόνια (133-128 π.χ.), αλλά τελικά ο Αριστόνικος και οι επαναστάτες νικήθηκαν από τους λεγεωνάριους του Ρωμαίου Ύπατου Μάρκου Περπέρνα, ο ίδιος συνελήφθηκε και στάλθηκε στις φυλακές της Ρώμης, όπου δολοφονήθηκε δια στραγγαλισμού. Οι επαναστάτες εμπνεύστηκαν, επίσης, από πρότερες επαναστάσεις δούλων στη Συρία και σύγχρονες επαναστάσεις δούλων στη Σικελία, αλλά και από άλλα επαναστατικά κινήματα.
Γνωρίζουμε ότι η «Πολιτεία του Ήλιου», όπως αφηγείται παραστατικά ο Ιάμβουλος, και μετά την άφιξή του εκεί, είχε τα χαρακτηριστικά μιας αταξικής κοινωνίας, στην οποία κυριαρχούσε η κοινοκτημοσύνη, η ελευθερία (χωρίς την ύπαρξη δούλων), η δικαιοσύνη και οι άγραφοι κοινωνικοί νόμοι που ήταν βαθιά χαραγμένοι στη συνείδησή τους. Η εξουσία ήταν συνυφασμένη και απόρροια της υπάρχουσας κοινωνικής οργάνωσης, όπως και η διαδοχική ανάληψη κοινωνικών υποχρεώσεων σε επίπεδο δημόσιων υπηρεσιών όλων των πολιτών, η ανυπαρξία: στρατού και εξοπλισμών, φιλοχρηματίας, φιλαρχίας, εγκληματικότητας, οικογενειακών θεσμών (κοινές γυναίκες, κοινές μητέρες, κοινά παιδιά, κοινοί πατέρες, κοινά αδέρφια). Όσοι ήταν απείθαρχοι και ταραξίες εξορίζονταν δια παντός κ.λπ.

Δραματουργική ανάλυση

Το έργο είναι τετράπρακτο, αν και ο δραματουργός ονοματίζει τις πράξεις ως μέρη. Από τους 30 και πλέον θεατρικούς ρόλους του έργου, μόνο δύο ανήκουν σε ιστορικά πρόσωπα: Άτταλος Γ΄ και Ύπατος Περπέρνας, που βρίσκονται επί σκηνής. Αναφορές, όμως, γίνονται κατά τη δραματική εξέλιξη, σε άλλα τέσσερα ιστορικά πρόσωπα: Νασικάς, Τιβέριος Γράκχος, Αριστόνικος και Κράσος.
Στο πρώτο μέρος, που αποτελεί τον «Πρόλογο», μετέχουν πέντε πρόσωπα: ο Φοβιτσάρης, ο Χωρατατζής, ο Γραμματιζούμενος, ο Επιστάτης και ο Περίεργος. Δραματικός χώρος είναι η Ακρόπολη της Περγάμου, όπου τρεις δούλοι, εμπρός από το ναό του Διός, ετοιμάζονται να στήσουν ορισμένα αγάλματα Ρωμαίων στρατηγών. Παρόν είναι ο επιστάτης τους και ένας Ρωμαίος. Η συζήτησή τους βασίζεται στα τρέχοντα γεγονότα, ο καθένας έχει την ιδεολογία του και την πολιτική του συμπεριφορά, η οποία διακρίνεται και από το προσωπικό του συμφέρον, αλλά και από τις πολιτικές του θέσεις για την υπάρχουσα κατάσταση στο παρακμάζον βασίλειο της Περγάμου.
Το δεύτερο μέρος απαρτίζεται από τέσσερις σκηνές και μετέχουν περισσότερα από δέκα πρόσωπα, μεταξύ των οποίων και ο Άτταλος. Δραματικός χώρος είναι η Βιβλιοθήκη της Περγάμου και η συζήτηση διεξάγεται μεταξύ των διεφθαρμένων αυλικών του: του Αρχιευνούχου, του Γραμματικού, του Ποιητή, του Αστρολόγου, του Αρχιαστυνόμου, του Αρχίατρου, του Αρχιερέα και, φυσικά, του βασιλιά Άτταλου. Όλοι τους κόλακες της εξουσίας, υποτακτικοί και δουλικοί, αυλικοί, με όλη τη σημασία του όρου. Στη συζήτηση παίρνει μέρος και ο Φιλόσοφος, ο οποίος με αγέρωχο ύφος εκφράζει κατάμουτρα στην εξουσία, δηλαδή ενώπιον του βασιλιά, εντελώς απερίφραστα, τις αντίθετες και φιλολαϊκές ιδέες του.
Το τρίτο μέρος αποτελείται από έξι σκηνές και μετέχουν περισσότερα από οκτώ πρόσωπα, μεταξύ των οποίων, ο Άτταλος. Δραματικός χώρος, και πάλι, η Βιβλιοθήκη, όπου καταφθάνουν ο ένας μετά τον άλλον οι άρχοντες της Απολλωνίας και της Μύνδου, οι οποίοι συκοφαντούν την Επανάσταση των δούλων με τερατώδεις ψευτιές, αφού διακυβεύονται τα ταξικά τους συμφέροντα. Ακολουθούν τέσσερις αποσταλμένοι των λαών τους (ένας Έλληνας, ένας Λυδός, ένας Πέρσης και ένας Εβραίος), οι οποίοι στη βάση του «προλεταριακού διεθνισμού», επιτέλους –κατά τον Βάρναλη– ομονοούν και συνεργάζονται, στηρίζοντας την Επανάσταση. Σάλπισμα προλεταριακής ενότητας και ταξικής πάλης. Αναφωνεί ο Άτταλος, με απορία: «Πώς μπορέσανε να συνεννοηθούνε; Από καταβολής κόσμου τους διαιρούμε.»
Τέλος, εισέρχεται ενώπιον του Άτταλου μια χαμερπής γυναίκα, η οποία αντιπροσωπεύει όλους εκείνους που διάκεινται δουλικά στην εξουσία, για να κερδίσουν την εύνοιά της. Η πράξη κλείνει με το θάνατο του Άτταλου, «ποιητική αδεία», από ανακοπή, τη στιγμή που μαθαίνει ότι ο Αριστόνικος σκότωσε τον Ρωμαίο Κράσο.
Στο τέταρτο μέρος, που αποτελεί τον «Επίλογο», περιέχονται δώδεκα σκηνές και μετέχουν περισσότερα από 15 πρόσωπα. Δραματικός τόπος είναι ένας εξοχικός δρόμος. Πρόκειται για την τελευταία πράξη της υπόθεσης «Επανάσταση των δούλων». Έρχονται πολυάριθμες πλέον λεγεώνες, με ηγέτη τον Ύπατο Περπέρνα, ο οποίος αυτοαποκαλείται «Άτταλος ο Τέταρτος». Με τον αέρα του απόλυτου μονάρχη και τη σιγουριά του νικητή ιμπεριαλιστή συζητά με υπεροπτικό ύφος με τον Ποιητή, τον Αρχιερέα και όλους τους άλλους παλατιανούς της Περγάμου. Ο Φιλόσοφος είναι ο μόνος που προκαλεί την εξουσία με τη σκληρή γι’ αυτήν αλήθεια, ώσπου τελικά βρίσκει το θάνατο. Εξελίσσονται και άλλα κωμικοτραγικά επεισόδια.

Ιδεολογική προσέγγιση

Πρόκειται για ένα σατιρικό έργο, με ταξική επαναστατική ιδεολογία, το οποίο θυμίζει περισσότερο, υφολογικά και ιδεολογικά, το έργο του: «Το φως που καίει». Η πολιτική σάτιρα, βέβαια, του Βάρναλη αγκαλιάζει ολόκληρο το έργο του. Άλλωστε, όπως υποστηρίζει ο Γιάννης Δάλλας: «Η σάτιρα είναι η ορίζουσα και της πολιτικής και της υπαρξιακής στάσης του στη ζωή.»
Η υπόθεση του έργου αναφέρεται μεν στη δουλοκτητική εποχή και στην παρακμή της ελληνιστικής περιόδου, διαθέτει δε συμβολισμούς και προεκτάσεις στη σύγχρονη καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική περίοδο. Άλλωστε, ο Βάρναλης (όπως έκανε ο Καβάφης, εντελώς σε άλλο ιδεολογικό επίπεδο) πάντοτε στα έργα του συνειδητά εμπλέκει τον ιστορικό και το σύγχρονο πραγματικό χρόνο, «προβάλλοντας σύγχρονές μας κοινωνικές παραφωνίες πάνω σε ιστορικά γεγονότα περασμένων εποχών», όπως σημειώνει ο Θανάσης Παπαθανασόπουλος. Ο δε Στάθης Ιω. Δρομάζος γράφει: «Έχει μεταχειριστεί πολλά ιστορικά θέματα ο Βάρναλης όχι για να γράψει ιστορία, αλλά για να βρει τις αναλογίες με τους σημερινούς καιρούς. Το γεγονός ότι μόλις ξεσηκώθηκαν οι σκλάβοι να πάρουν την εξουσία στην Πέργαμο, ο Άτταλος ο Γ΄ παρέδωσε το βασίλειό του στους Ρωμαίους, λέει πολλά για τον Βάρναλη και για μας, σε σχέση με τη δική μας ιστορία και την ιστορία της Κύπρου. Το ξεπούλημα της εξουσίας στους ξένους, όταν αυτή κινδυνεύει από το λαό, απασχολεί το Βάρναλη.» Άλλωστε, ο Βάρναλης εκτιμούσε το έργο του Κων/νου Καβάφη και επί του θέματος έγραψε και δοκίμιο με τίτλο: «Ο ιστορισμός του Καβάφη».
Από το πεδίο της σάτιράς του δε διαφεύγουν: το ιερατείο, οι πουλημένοι κονδυλοφόροι διανοούμενοι, οι δειλοί, οι σπιούνοι, οι γλοιώδεις παρατρεχάμενοι της εξουσίας κ.ο.κ.
Τα ιδεολογικά μηνύματα του έργου είναι πολλά και ποικίλα. Όμως στοχεύουν προς την ίδια κατεύθυνση: να σκεφτούν και να προβληματιστούν οι εργαζόμενοι και ανάλογα να πράξουν, πως σε όλες τις εποχές η βασιλική, φεουδαρχική ή αστική εξουσία και οι αυλικοί, τσιφλικάδες και αστοί πλουτοκράτες ενώνονται για το κοινό τους συμφέρον ενάντια στους δούλους, στους κολίγους, στους αγρότες και εργάτες. Και όταν βλέπουν να κινδυνεύουν τα συμφέροντά τους, από το λαό που επαναστατεί, καλούν τους ξένους ή ξεπουλάνε την πατρίδα στους ξένους ιμπεριαλιστές ή συνδιαχειρίζονται την κάθε καπιταλιστική κρίση με τους συνδαιτυμόνες τους πλουτοκράτες.
Ο Άτταλος απευθυνόμενος προς τους άρχοντες λέει: «Ξεχνάτε, βλέπω, πως εσείς οι άρχοντες με σφίξατε να χαρίσω το βασίλειο στους Ρωμαίους, για να γλιτώσω κ’ εσάς και τα πλούτη σας από την αρπαξιά των όχλων. Και να μη γίνετε σεις οι πρώτοι τελευταίοι των τελευταίων.
Κι αυτή μου η πράξη θεμελιώνει την αρχή μιας νέας ιστορίας. Είμαι ο πρωτοπόρος ενός παγκόσμιου μέλλοντος. Πολύ σύντομα θα μ’ ακολουθήσουν όλ’ οι βασιλιάδες της Ασίας και της Αφρικής. […] Μέσα σ’ έναν ενιαίον κόσμο των κυρίων, οι κύριοι θα ναι πιο κύριοι. [...]» Και του αποκρίνεται ο Άρχοντας της Απολλωνίας: «Καλύτερα λεύτεροι αφεντάδες με τους ξένους, παρά δούλοι των ντόπιων δούλων –χωρίς ξένους.» Σταθερή αξία στο χρηματιστήριο της διεθνούς πλουτοκρατίας όλων των εποχών.
Βέβαια, δεν είναι δυνατό να παραθέσω, και πόσο μάλλον να σχολιάσω, όλα εκείνα τ’ αποσπάσματα του έργου, που έχουν διαχρονική αξία και ορισμένα από αυτά φαίνεται σα να ειπώθηκαν μόλις χτες και σήμερα, από τους σύγχρονους πολιτικούς της αστικής μας τάξης, που κι αυτοί προσπαθούν να διατηρήσουν και στη συνέχεια, αν «στριμώξουν» γι’ αυτούς οι καταστάσεις, να σώσουν τα συμφέροντά τους, τα συνυφασμένα με εκείνα της διεθνούς καπιταλιστικής μαφίας, ξεπουλώντας δημόσια περιουσία, με το αζημίωτο φυσικά, και παίρνοντας βάρβαρα οικονομικά κ.ά. μέτρα σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων.
Θα παραθέσω ορισμένα αποσπάσματα, όπου ο Βάρναλης θέλει να θίξει, να σατιρίσει, να προβάλλει θέματα για κριτικό κοινωνικό προβληματισμό, και έτσι θα κλείσω την εισήγησή μου:
Ο Επιστάτης προς ένα δούλο: «Μάθε, πως σ’ ένα κράτος νοικοκυρεμένο κανένας ούτε ρωτά κι ούτες απαντά. Όταν ο πολίτης αρχίζει να ρωτά, θα πει, πως άρχισε ν’ απορεί. Κι όταν αρχίσει ν’ απορεί, θα πει, πως άρχισε να καταλαβαίνει. Κι όταν αρχίσει να καταλαβαίνει, θα πει, πως έπαψε να πιστεύει. Κι όταν δεν πιστεύει, αρχίζει το πανηγύρι…»
Ο Ρωμαίος, με τ’ όνομα «Περίεργος» λέει εμφαντικά: «Αυτός είναι ο κανόνας: Οι πιο φωνακλάδες πατριώτες, σ’ όλους τους καιρούς και τόπους, είναι οι συνεργάτες των ξένων “σωτήρων”.»
Κι όταν ο Άτταλος υπενθυμίζει στον Έλληνα: «Ξεχνάς, πως τα ’χω τα κεφάλια σας ολωνώνε μέσα στον τορβά μου;», εκείνος του απαντά αγέρωχα: «Τώρα μίκρυνε ο τορβάς σου και τα κεφάλια πληθύνανε. Ζητάμε να μην μπούμε στον τορβά!»
Παρακάτω: ΑΤΤΑΛΟΣ: «[…] Είμαστε τ’ αφεντικά σας και θα μείνουμε […]»
ΕΛΛΗΝΑΣ: «Δε θέλουμε τη δικιά σας εξουσία. Τη δικιά μας θέλουμε.» Πόσο επίκαιρο ζήτημα, αλήθεια, και πόσο επιτακτικό πρέπει να γίνει το αίτημα τούτο της εργατικής τάξης!
Να και μια διαχρονική εθελόδουλη φωνή, μιας γυναίκας που χαϊδεύει την εξουσία, κατηγορώντας τον Έλληνα σύζυγό της: «Ξενοπλένω, πολυχρονεμένε, για να ταΐζω τα παιδιά. Κι ο προκομμένος αντίς να βαδίζει το δρόμο των θεών για να μας ελεούνε, πάει ενάντια στους θεούς. Άκου! Άκου! Να μην υπάρχουνε πλούσιοι. Και ποιος θα μας δίνει δουλειά; […]» Κι ο Έλληνας απευθυνόμενος στο βασιλιά: «Να πού τον καταντήσατε τον προδομένο λαό με την αγραμματοσύνη –σα να μην του φτάνανε η πείνα, οι αρρώστιες, το ξύλο κ’ οι θεοί!»
Ο Φιλόσοφος σε όλη την παράσταση παίζει το ρόλο του «Μώμου», από το «Φως που καίει». Είναι ειρωνικός, καυστικός, σατιρικός, αληθινός:
Ο Τρελός, όπως και ο Φιλόσοφος, είναι οι κοινωνικοί επαναστάτες, που τελικά θυσιάζονται για τις ιδέες τους:
Ο διάλογος Ύπατου και Τρελού, είναι απολαυστικός. Η σατιρική φλέβα του Βάρναλη κι εδώ κτυπά δυνατά:
ΥΠΑΤΟΣ: «Ποιος είσαι;»
ΤΡΕΛΟΣ: «Συ ποιος είσαι;»
ΥΠΑΤΟΣ: «Ο επόμενος: Άτταλος ο Τέταρτος»
ΤΡΕΛΟΣ: «Κι εγώ ο προηγούμενος: Άτταλος ο τρίτος»
Και παρακάτω:
ΥΠΑΤΟΣ: «Δε μου λες; Είσαι τρελός; μεθυσμένος ή αγύρτης;»
ΤΡΕΛΟΣ: «Κάτι χειρότερο: γνωστικός.»
Και παρακάτω:
ΤΡΕΛΟΣ (απευθυνόμενος στον Ύπατο): «Εγώ… με βλέπεις έναν κ’ είμαι μιλιούνια. Αμέτρητα. Ακατάλυτα!
Είμαι λαός. Όλ’ οι λαοί του κόσμου. Η αληθινή δύναμη του κόσμου. Χωρίς εσένα μπορεί να γίνει ιστορία, χωρίς εμένανε όχι!»
ΥΠΑΤΟΣ: «Τι δουλειά κάνεις –όταν είσαι λιγότερο τρελός;»
ΤΡΕΛΟΣ: «Επαναστάτης.»
ΥΠΑΤΟΣ: «Πάρτε τον! Όχι να τον σκοτώσετε. Να τον σταυρώσετε. Ν’ αργήσει να πεθάνει… ίσως γνωστέψει στο τέλος.»
ΤΡΕΛΟΣ: «[…] Έναν θα σκοτώσεις, τα μιλιούνια μένουν.»
Το έργο τελειώνει με το θάνατο του Φιλόσοφου, ο οποίος στο μοιρολόι των σκλάβων, που ακούγονταν στο ύπαιθρο, όπου βρίσκονταν ο Ύπατος και οι υπόλοιποι:
«Ποιος θα μας σώσει, Ανατολή για Δύση,
Ποιος Έλληνας ή βάρβαρος θεός;
Μπροστά καινούργιος κόσμος θα βαδίσει;
για πίσω θα γυρίσει ο παλαιός;,
ο Φιλόσοφος απάντησε αγέρωχα με τη δική του παραλλαγή, και ακούγεται μέχρι σήμερα ο λόγος του σαν επαναστατικός παιάνας:
«Δε θα μας σώσει Ανατολή για Δύση
μήδ’ Έλληνες ή βάρβαροι θεοί.
Μπροστά καινούργιος κόσμος θα βαδίσει,
άμα ξυπνήσουν κάποτε οι λαοί.»
Κι ο Ύπατος, θυμωμένος διέταξε τους ραβδούχους του:
«Πάρτε του το κεφάλι… Δε μας χρειάζονται κεφάλια που στοχάζονται.»

Παραστασιογραφία

Η παραστασιογραφία του ενλόγω έργου είτε στο ελεύθερο-επαγγελματικό θέατρο είτε στο ερασιτεχνικό είτε στο σχολικό, δυστυχώς δεν έχει καταγραφεί πλήρως, αν και νομίζω ότι δεν είναι πλούσια. Στη σύντομη έρευνά μου, έχω επισημάνει ορισμένες παραστάσεις:
α. Από το Θεατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Αθηνών, το Μάιο του 1976, στο κινηματοθέατρο «ΙΡΙΣ», με σκηνοθεσία, μουσική, σκηνικά και κοστούμια Ομάδας Φοιτητών.
Το πρόγραμμα της παράστασης έγραφε ότι για την παράσταση «δούλεψαν», χωρίς ν’ αναφέρεται συγκεκριμένα ποιοι έπαιξαν ως ηθοποιοί και ποιοι ήταν οι συντελεστές στις «ομάδες εργασίας», οι εξής, κατ’ αλφαβητική σειρά: Αμπαντζίδη Μ., Βασιλάτου Λ., Βασιλείου Τ., Βλασσόπουλος Μ., Βουρβιώτης Φ., Βυσσίνου Ν., Γέρου Κ., Γιαννουκάτου Χρ., Γρηγορόπουλος Γ., Γουρζής Γ., Δετοράκης Στ., Δήμου Μ., Διαμαντής Λ., Δίγκας Κ., Ευθυμιάδης Τ., Ελευσινιώτης Λ., Καζιάνης Γ., Κακολύρης Στ., Καλούδης Έκτ., Καραμπάς Π., Καραχάλιος Μ., Καφετζόπουλος Β., Κατωμέρης Γ., Κόντζιλα Μ., Κωνσταντίνου Σ., Κωστορίζος Ευρ., Λιγωμένος Γ., Λουκόηγλος Κ., Μαρινάκη Ά., Μαυρουδής Β., Μαυρουδής Δ., Μηλιώνης Χρ., Μηλόπουλος Γ., Μενούνου Άρτ., Μίχος Ν., Μπερής Στ., Νικολογιάννη Σ., Πετρούνια Χ., Πολυτάρχου Τ., Πούλος Κ., Πούλος Κ., Ράπτη Λ., Ρεστιβάκης Μ., Σιμωνετάτος Ανδρ., Σκαβάρας Σπ., Σκαραντάβας Γρ., Σκαρβέλη Λ., Σπυράκος Θ., Σταματιάδης Μ., Στιβανάκη Ευ., Στολάκης Γ., Φραγκούλης Αυ., Φώτεινας Κ., Χαρπαντίδου Ελ., Ψαράκη Ελ.
β. Από το Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου Ζ 1976-77, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Κύπρου, στο Θερινό Θέατρο Δημοτικού Κήπου. Πρώτη παράσταση: 24 Ιουνίου 1977, σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους, με σκηνικά-κοστούμια Γιώργου Ζιάκα, μουσική Γιώργου Κοτσώνη και χορογραφίες Ιωάννας Σπανού.
Διανομή: Νεόφ. Νεοφύτου (Γραμματιζούμενος, Αξιωματικός), Ανδρ. Μουσουλιώτης (Φοβιτσιάρης, Άρχοντας Μύνδου), Στ. Λούρας (Χωρατατζής, Ποιητής), Τ. Αναστασίου (Φύλακας, Κράσσος), Βλαδίμ. Καυκαρίδης (Επιστάτης, Ύπατος/Άτταλος ΙV), Σπ. Σταυρινίδης (Περίεργος, Έλληνας), Τζένη Γαϊτανοπούλου–Άλκιστη Παυλίδου–Μαρία Μίχα–Μάρω Καυκαρίδου (Γυναίκες), Ανδρ. Μούστρας (Φιλόσοφος), Ανδρ. Μαραγκός (Γραμματικός, Λυδός), Ν. Σιαφκαλής (Αστρολόγος), Ευτ. Πουλλαΐδης (Αρχιαστυνόμος, Τρελλός), Φίλ. Καραβιώτης (Αρχίατρος), Θεόδ. Μωρέας (Αρχιερέας), Αντ. Κατσαρίδης (Άτταλος ο ΙΙΙ), Χρ. Παπαδόπουλος (Υπηρέτης, Εβραίος), Θάν. Πεττεμερίδης (Άρχοντας Απολλωνίας), Γ. Πασχάλης (Πέρσης, Στρατιώτης), Δέσποινα Μπεμπεδέλη (Αρετή), Μόνικα Βασιλείου (Γυναίκα Α΄), Φλωρεντία Δημητρίου (Γυναίκα Β΄), Λένια Σορόκου (Γυναίκα Γ΄), Πατρίτσια Πεττεμερίδου (Κόρη), Π. Πασιαρδής–Αρ. Φλουρής–Γ. Πατσαλίδης (Στρατιώτες), Άλκ. Παυλίδου–Μαρία Μίχα–Μάρω Καυκαρίδου (Θεραπενίδες).
γ. Από το Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, στις Καλλιτεχνικές Εκδηλώσεις Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού 1978, στο Θέατρο Λυκαβητού (17, 18, 19, 20 Αυγ. 1978), με τους ίδιους συντελεστές και σχεδόν τους ίδιους ηθοποιούς της προηγούμενης περιόδου. Επίσης, έπαιξαν οι: Τζένη Γαϊτανοπούλου (Αρχιευνούχος), Τάσος Αναστασίου–Άντρος Κρητικός–Δώρος Κυριακίδης–Ξένιος Ξενοφώντος–Γ. Πασχάλης (φύλακες), Αντ. Κάτσαρης (Άτταλος ΙΙΙ), Σπ. Σταυρινίδης (Αριστόνικος), Άντρος Κρητικός (Μαντατοφόρος), Στέλιος Καυκαρίδης (Ύπατος/Άτταλος ΙV), Φίλης Καραβιώτης (απεσταλμένος του Μιθριδάτη) κ.ά.
δ. Από το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καλαμάτας, το 1984, σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους, με σκηνικά-κοστούμια Γ. Ζιάκα, μουσική Μιχ. Χριστουδουλίδη, γλυπτά Χρ. Ρηγανά, μάσκες Αντ. Κάτσαρη.
Διανομή: Κ. Μπαλάς (Φοβιτσάρης), Θοδ. Γκόνης (Χωρατατζής, Αρχιερέας), Μάκης Φλώρος (Γραμματικός), Δημ. Σεϊτάνης (Ποιητής, Πέρσης), Βασ. Κουρής (Αστρολόγος, Λύδος, Τρελός), Ανδρ. Βάιος (Αρχιαστυνόμος), Γ. Σπανόπουλος (Αρχίατρος, Απεσταλμένος), Αντ. Κάτσαρης (Άτταλος ο Τρίτος), Β. Αντωνόπουλος (Υπηρέτης, Αξιωματικός), Πάνος Αναστασόπουλος (Άρχοντας Απολλωνίας), Κ. Αθανασόπουλος (Άρχοντας Μύνδου), Κώστας Χαλκιάς (Έλληνας), Περ. Αλμπάνης (Εβραίος), Βαλεντίνη Μουτάφη (Αρετή), Πέτρος Μαυροειδάκος (Μαντατοφόρος, Αξιωματικός), Μπ. Σαρηγιαννίδης (Ύπατος), Φραντζέσκα Αλεξάνδρου (Γυναίκα Α΄), Μαρία Κανελλοπούλου (Γυναίκα Β΄), Όλγα Αλεξανδροπούλου (Γυναίκα Γ΄), Γιούλη Ζήκου (Κόρη), Βούλα Καλαμουδάκου–Μαρία Παπαντωνοπούλου (Θεραπενίδες).
Η παρούσα παραστασιογραφία ελπίζω να συμπληρωθεί επαρκώς, σε σύντομο χρονικό διάστημα.

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αδάμος, Τάκης: Η λογοτεχνική κληρονομιά μας, Βιβλίο Β΄– Ποιητές, Καστανιώτης, Αθήνα 21980.
Βάρναλης, Κώστας: Άτταλος ο τρίτος, Κέδρος, Αθήνα 1972.
Βάρναλης, Κώστας: Προσκυνητής, Βιβλιοσυνεργατική, Αθήνα 1991.
Βουρνάς, Τάσος: Ιστορικά και φιλολογικά πορτραίτα, Αφοί Τολίδη, Αθήνα 1981.
Γεράνης, Στέλιος: Κώστας Βάρναλης. Σάτιρα, ποίηση και σοφία, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1985.
Γεωργουσόπουλος, Κώστας: Κλειδιά και κώδικες Θεάτρου, ΙΙ. Ελληνικό Θέατρο, Βιβλιοπωλείον της Εστίας Ι. Δ. Κολλάρου & ΣΙΑΣ Α. Ε., Αθήνα 22000.
Δάλλας, Γιάννης: Η δημιουργική δεκαετία στην ποίηση του Βάρναλη. Μελετήματα, Κέδρος, Αθήνα 1988.
Δάλλας, Γιάννης: «Κώστας Βάρναλης», στον τόμο Σάτιρα και Πολιτική στη Νεώτερη Ελλάδα. Από τον Σολωμό ως τον Σεφέρη, Βιβλιοθήκη Γενικής Παιδείας, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού & Γενικής Παιδείας, Αθήνα 21991.
Δανιήλ, Γιώργος: «“Άτταλος ο τρίτος”, του Κ. Βάρναλη», «Νεοελληνικός Λόγος ’75-’76» (Αφιέρωμα στον Κώστα Βάρναλη), Κέδρος, Αθήνα 1977.
Διόδωρος Σικελιώτης: Άπαντα 2, Βιβλιοθήκης Ιστορικής. Βίβλος Δευτέρα, «Αρχαία Ελληνική Γραμματεία “ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ”», Κάκτος, Αθήνα 1997.
Διόδωρος Σικελιώτης: Άπαντα 19, Βιβλιοθήκης Ιστορικής. Βίβλος Δευτέρα, «Αρχαία Ελληνική Γραμματεία “ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ”», Κάκτος, Αθήνα 1998.
Δρομάζος, Στάθης: Νεοελληνικό Θέατρο. Κριτικές, Κέδρος, Αθήνα 1986.
Καλοδίκης, Περ.: Η νεοελληνική λογοτεχνία, τόμος 3, Gutenberg, Αθήνα χ.χ.
Κορδάτος, Γιάνης: Ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας, τ. Β΄, Επικαιρότητα, Αθήνα 1983.
Κορδάτος, Γιάνης: Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας. Αρχαία Γ2 355-146 π.Χ., Εκδόσεις 20ός ΑΙΩΝΑΣ, Αθήνα χ.χ.
Κορδάτος, Γιάνης: Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας. Ελληνιστικοί Χρόνοι 1 323-1 π.Χ., Εκδόσεις 20ός ΑΙΩΝΑΣ, Αθήνα χ.χ.
Κορδάτος, Γιάνης: Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας. Ελληνιστικοί Χρόνοι 2 323-1 π.Χ., Εκδόσεις 20ός ΑΙΩΝΑΣ, Αθήνα χ.χ.
Λαδογιάννη, Γεωργία: Κείμενα κριτικής για τη Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1995.
Λαμπρινίδης, Μανόλης: Η ταξική συνείδηση στο έργο του Κ. Βάρναλη, Ύψιλον, Αθήνα 1982.
Λεκατσάς, Παν.: Η Πολιτεία του Ήλιου. Η κοινοχτημονική επανάσταση των δούλων και προλετάριων της Μικρασίας. 133-128 π.Χ., Καστανιώτης, Αθήνα 22006.
Μαλάνος, Τίμος: Βάρναλης. Αυγέρης. Καρυωτάκης, Καστανιώτης, Αθήνα 1983.
Μάρας, Στάθης: Κώστας Βάρναλης. Ιδεολογία και ποίηση, Καστανιώτης, Αθήνα 1986.
Παπαϊωάννου, Μ. Μ.: Κώστας Βάρναλης. Μελέτες, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 22011.
Πετράκου, Κυριακή: Θεατρικές (Σ)Τάσεις και Πορείες. Δεκαέξι μελετήματα για το Νεοελληνικό Θέατρο, Παπαζήσης, Αθήνα 2007.
Σακελλαρίου, Χάρης: Ψηλά το κεφάλι δούλε! [Ο Αριστόνικος και η «Πολιτεία του Ήλιου»]. Ιστορικό μυθιστόρημα, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1998.
Στράβων: Άπαντα 14, Γεωγραφικών ΙΔ΄ (Από την Ιωνία στην Κιλικία), Αρχαία Ελληνική Γραμματεία «ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ», Κάκτος, Αθήνα 1994.
Χατζηπανταζής, Θόδωρος: Το Ελληνικό Ιστορικό Δράμα. Από το 19ο στον 20ό αιώνα, Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών –Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2006.
Νέα Εστία, «Αφιέρωμα στον Κώστα Βάρναλη», 1975.
Θέματα Παιδείας, τεύχ. 41-42, (ειδικό τεύχος: «Ο Οδηγητής Κώστας Βάρναλης»), Αθήνα 2010.

ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΘΑΝ. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ

Μέχρι το Πάσχα του 2012 θα κυκλοφορήσει το νέο βιβλίο του Θανάση Ν. Καραγιάννη, ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1871-1949) & ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1932-1949).ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΟΥ ΧΟΛΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ στο Σύγχρονο Ελεύθερο-Επαγγελματικό Θέατρο για παιδιά στην Ελλάδα

Το περιοδικό "ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ", προς τιμή του, αφιερώνει 76 σελίδες στο Θέατρο για παιδιά, στο τεύχος 165 (Απρ.-Ιούν. 2011). Το αφιέρωμα επιμελήθηκε ο Θανάσης Ν. Καραγιάννης, Διδάκτωρ Επιστημών της Αγωγής, Μελετητής/Κριτικός Θεάτρου για παιδιά-Συγγραφέας.
14 σκηνοθέτες και δραματουργοί απαντούν σε ερωτηματολόγιο και συμβάλλουν σε μια καλύτερη θεατρική παιδεία των παιδιών με τις απόψεις, τους προβληματισμούς και τις προτάσεις τους.
Είναι η πρώτη φορά που αρκετοί δημιουργοί του Θεάτρου για παιδιά στη χώρα μας, παίρνουν μέρος σε μια έρευνα, που ασφαλώς πρέπει να συνεχιστεί.
Συμμετέχουν οι: Δημ. Αδάμης, Σίσυ Αλατά, Νίκος Δαφνής, Γιάννης Καλατζόπουλος, Γιάννης Κόκκινος, Λ'ακης Κουρετζής, Ανδρομάχη Μοντζολή, Νανά Νικολάου, Σίμος Πάτροκλος, Μαίρη Ραζή, Φράνση Σταθάτου, Κέλλυ Σταμουλάκη, Κώστας Φαρμασώνης, Γιώργος Φρατζεσκάκης.

Άτταλος ο Τρίτος του Κώστα Βάρναλη

Η εισήγησή μου με θέμα: "Άτταλος ο Τρίτος του Κώστα Βάρναλη. Η μοναδική, αλλά σημαντική συμβολή του στη Δραματουργία μας", πραγματοποιήθηκε την Κυριακή το πρωί, 17 Απρ. 2011, στα πλαίσια του Διήμερου Επιστημονικού Συνεδρίου της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε., με θέμα: "Κώστας Βάρναλης, Φως που πάντα καίει", στην αίθουσα συνεδρίων της έδρας της Κεντρικής Επιτροπής του Κ.Κ.Ε.
Θα δημοσιευθεί στα Πρακτικά του Συνεδρίου, τα οποία θα εκδώσει προσεχώς η Σύγχρονη Εποχή.

Νέο βιβλίο "ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 2007-2010"

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο μου με τίτλο "ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 2007-2010", εκδόσεις ΠΑΡΑΛΟΣ, σσ. 192 (Προλογίζει ο ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ)

Περιέχονται 110 κείμενα, με τα οποία επιχειρείται κριτική θεώρηση θεατρικών παραστάσεων για παιδιά, για έργα που ανέβηκαν στο θέατρο, στο κουκλοθέατρο, στο θέατρο σκιών, στο θέατρο με μαριονέτες ή ως θεατρικά δρώμενα με αφηγήσεις παραμυθιών.
Τα περισσότερα από αυτά τα κείμενα δημοσιεύτηκαν στην εφ. "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ" και ορισμένα στο περ. "ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ". Έχουν, πλέον, θεωρητική σημασία και κρίνονται απαραίτητα για την κατάρτιση και τον προβληματισμό σε παιδαγωγικό και αισθητικό επίπεδο των αναγνωστών τους.
Στην Ιστορία της Ελληνικής Βιβλιογραφίας δε συναντάται βιβλίο με παρόμοια θεματογραφία. Είναι το πρώτο και μέχρι στιγμής το μοναδικό για την "ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ".

Αφορά γονείς, εκπαιδευτικούς, θεατρολόγους, φοιτητές παιδαγωγικών τμημάτων των πανεπιστημίων και τμημάτων θεατρολογίας.

Πωλείται στα κεντρικά βιβλιοπωλεία των Αθηνών και μετά από παραγγελία στις Εκδόσεις "ΠΑΡΑΛΟΣ", τηλ. 210 3827314 & 211-1101992

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!

Θανάσης Ν. Καραγιάννης

Περ. "ΔΡΩΜΕΝΑ"

Ο Νίκος Λαγκαδινός, καταξιωμένος δημοσιογράφος και θεατράνθρωπος, εκδίδει και διευθύνει το θαυμάσιο περιοδικό "ΔΡΩΜΕΝΑ". Στο τεύχος 02, άνοιξη 2009, ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να διαβάσει τα εξής θέματα:
Brean S. Hammond, Προς μια γραμματική του παραλόγου. Beckett & Pinter, σ. 16-21
Σπ. Πετρίτη, Το νερό ως σύμβολο στον Maeterlinck, σ. 22-27
Αικ. Διακουμοπούλου, Η μουσική στην αρχαία ελληνική τραγωδία, σ. 28-32
Κατ. Κόλλια, Η Ηλέκτρα του Κακογιάννη από τον Μύθο στην Εικόνα, σ. 32-39
Μαρίας Κλαδάκη, Η πρόσληψη των ευρωπαϊκών ρευμάτων στην ελληνική δραματουργία των τελών του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, σ. 40-43
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Γιώργος Σεβαστίκογλου
Νίκου Λαγκαδινού, Δεν ξεχνώ το λαχάνιασμα που περάσαμε στη ζωή μας..., σ. 46-55
Δημ. Σπάθη, Οι βαθιές ρίζες ενός δημιουργικού έργου, σ. 56-59
Μάριου Πλωρίτη, Δάσκαλος τέχνης και ήθους, σ. 60-63
Βίκτ. Αρδίττη, βαθιά ορθολογιστής ο Σεβαστίκογλου, σ. 64-65
κ.ά. αξιόλογα και ενδιαφέροντα θέματα.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ-ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ-ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ

Χώρος διεξαγωγής του Σεμιναρίου: Spring People, Αγαθάρχου 12-Ψυρρή (2ος όροφος)
Διάρκεια: 1 Φεβρουαρίου 2010-26 Απριλίου 2010
Κάθε Δευτέρα: 16.00-20.00 ή 17.00-21.00
Διδάσκοντες-Μαθήματα:
Δρ. θανάσης Καραγιάννης: Ιστορία του Θεάτρου για παιδιά στην Ελλάδα (20ός αι.)
Γιάννης Καλατζόπουλος (Ηθοποιός-Σκηνοθέτης): Σκηνοθεσία στο θέατρο για παιδιά
Μαρίνα Χατζηιωάννου (Θεατρολόγος-Ηθοποιός): Υποκριτική στο θέατρο για παιδιά
τηλ. επικοινωνίας: 210 3252034, 6972107672

Νέα τηλεοπτική εκπομπή στον 902: "ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ"

Στις 16 Δεκεμβρίου 2009 θα προβληθεί η νέα τηλεοπτική εκπομπή: "ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ στον 902.
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Θανάσης Ν. Καραγιάννης, Σκηνοθεσία: Βρισηίς Δανάλη.
Θα προβάλλεται κάθε Τετάρτη στις 19.30΄
Η εκπομπή απευθύνεται σε γονείς, εκπαιδευτικούς, θεατρολόγους, ανθρώπους του θεάτρου, φοιτητές και σε κάθε θεατρόφιλο.
Πρόκειται για εκπομπή ενημέρωσης και προβληματισμού και αφορά σε επαγγελματικές και ερασιτεχνικές θεατρικές παραστάσεις για παιδιά, σε σεμινάρια/συνέδρια και βιβλία που θεματολογικά ανήκουν στην κατηγορία: Θέατρο για παιδιά.
Στην εκπομπή θα υπάρχουν ιστορικές αναφορές για την εξέλιξη και τη διαδρομή του σχολικού και επαγγελματικού Θεάτρου για παιδιά.
Θα αποτελείται από δύο μέρη: α. Συζήτηση με δραματουργούς, σκηνοθέτες, σκηνογράφους, μουσικούς, ενδυματολόγους, ηθοποιούς, πανεπιστημιακούς κ.ά. εκπαιδευτικούς και β. Προβολή μαγνητοσκοπημένων αποσπασμάτων από τρέχουσες θεατρικές παραστάσεις.
Θα υπάρχουν προσφορές προσκλήσεων και βιβλίων σε τηλεθεατές.

Για δεύτερη χρονιά έχω την τιμή να συνεργάζομαι σε τακτική βάση με την εφημ. "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ".
Κάθε Παρασκευή δημοσιεύονται κριτικά κείμενά μου για θεατρικές παραστάσεις για παιδιά.
Η αρχή, για την τρέχουσα θεατρική περίοδο, έγινε στο φύλλο της εφημερίδας της 6ης Νοεμβρίου 2009 και ελπίζω να συνεχίσουμε μέχρι το Μάιο του 2010. Η εφημερίδα και η σελίδα με την κριτική μου υπάρχει και στο διαδίκτυο.
Έτσι, με τη σελίδα "ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ - Κριτική", φιλοδοξώ να ενημερώνω γονείς και εκπαιδευτικούς, φοιτητές Τμημάτων Θεατρικών Σπουδών των Πανεπιστημίων, καθηγητές, ηθοποιούς, σκηνοθέτες κ.ά. ανθρώπους του Θεάτρου μας, που ασχολούνται με το Θέατρο για παιδιά. Εκτός από την ενημέρωση, βέβαια, φιλοδοξώ να ανοίξει ένας διάλογος με όλους τους ενδιαφερόμενους σε ζητήματα αισθητικής, θεματολογικής αναζήτησης και ιδεολογικού προβληματισμού.
Μέσα στο Δεκέμβριο του 2009 θα υπάρχει και τηλεοπτική εκπομπή στον " 902 Αριστερά στα FM"

Εργογραφία Θανάση Καραγιάννη Θεάτρου και Θεάτρου για παιδιά

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ
[Διοργάνωση Συνεδρίων, Σεμιναρίων και Τιμητικών Εκδηλώσεων, Εισηγητής σε Συνέδρια και Ημερίδες, Κριτική Θεάτρου για παιδιά, Βιβλία]

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ, ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ, ΗΜΕΡΙΔΕΣ

• Σεμινάριο με θέμα: «Παιδί και Θέατρο», της Σχολικής Συμβούλου Π.Ε. 11ης Περιφ. Αθηνών (Αθήνα, Ιούν. 2005), με θέμα για το Παιδικό Θέατρο του Βασίλη Ρώτα
• Επιμορφωτική Ημερίδα Σχολικού Συμβούλου Π.Ε. Ηλιούπολης (25 Φεβρ. 2008), με θέμα: «Το σατιρικό έργο του Βασίλη Ρώτα στο θέατρο και στην ποίηση για παιδιά»
• Γ΄ Πανελλήνιο Θεατρολογικό Συνέδριο (Ρέθυμνο, 23-26 Οκτ. 2008), με θέμα: «Ο Βασίλης Ρώτας και η δραματουργία του για παιδιά και έφηβους»
• Ημερίδα για τον Μάριο Πλωρίτη (Αθήνα, 19 Ιαν. 2009) με θέμα: «Η Θεατρική Κριτική του Μάριου Πλωρίτη στην εφ. “Ελευθερία” (1946-1947) για παραστάσεις με κοινωνικά θέματα»


ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ – ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ – ΗΜΕΡΙΔΩΝ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

Με πρωτοβουλία μου:
• πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις (Μάιος 1987) για το λογοτέχνη, μεταφραστή και θεατρικό συγγραφέα Βασίλη Ρώτα, με διοργανωτή το ΥΠΕΠΘ, όταν υπηρετούσα ως Τμηματάρχης Σχολικών Βιβλιοθηκών (1986-1988). (Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής των εκδηλώσεων)
• πραγματοποιήθηκε το Α΄ Πανελλήνιο Συνέδριο, με θέμα: «Το Παιδικό Θέαμα», στην Καρδίτσα (12-13.11.1988) (Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής)
• πραγματοποιήθηκε το Σεμινάριο «Τέχνη και τεχνική του Θεάτρου Σκιών», στη Λαμία (26-27 Μαρτ. 1990)
• οργανώθηκε (6.4.2002) Τιμητική Εκδήλωση στη Αθήνα για το έργο του λογοτέχνη, θεατρικού συγγραφέα και μελετητή Χάρη Σακελλαρίου. Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής και Συντονιστής της εκδήλωσης στη Στοά του βιβλίου (οδό Πανεπιστημίου)

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ

Επιστημονικές συγγραφές-δημοσιεύσεις
Βιβλία:

1. Ο Βασίλης Ρώτας και το έργο του για παιδιά και έφηβους. Θέατρο – Ποίηση-Πεζογραφία – «Κλασσικά εικονογραφημένα». Ερμηνευτικές, θεματολογικές, ιδεολογικές, παιδαγωγικές προσεγγίσεις (Προλογίζουν οι: Β.Δ. Αναγνωστόπουλος – Απ. Παπαϊωάννου), Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2007, σσ. 660
2. Το Θέατρο για παιδιά στην Ελλάδα (Πρόλογος: Βάλτερ Πούχνερ), Γρηγόρης, Αθήνα 2009, σσ. 340

Δημοσιεύσεις για τη Δραματουργία για παιδιά:

1. «Βασίλη Ρώτα “Νενικήκαμεν” (μονόπρακτο για παιδιά), 1929. Σύντομη αναφορά στην υπόθεση και στους δραματικούς ήρωες του έργου», περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 444-445, 2002, σ. 374-379
2. «Ο Σατιρικός Βασίλης Ρώτας. Σύντομη επίσκεψη στο ποιητικό και δραματουργικό έργο του για παιδιά και εφήβους», περ. «Διαδρομές», τεύχ. 82, Καλοκαίρι 2006, σ. 7-15
3. «Ο δραματουργός Χάρης Σακελλαρίου και το έργο του για νήπια, παιδιά και έφηβους [Μια πρώτη προσέγγιση]», εφημ. «Ενεργός Δημότης», Άγ. Δημήτριος 23 Μαΐου 2008
4. «Βασίλης Ρώτας και θέατρο σκιών. Αναφορές – Επισημάνσεις – Προσεγγίσεις», περ. «Μανδραγόρας», τεύχ. 38, 2008, σ. 80-84

Δημοσιεύσεις για τη Δραματουργία για ενηλίκους:

1. «Βασίλης Ρώτας. Ο Θεατράνθρωπος, ο Δραματουργός, ο Μεταφραστής. Χρονολόγιο [Βασικό συνοπτικό σχεδίασμα]», περ. «Μανδραγόρας», τεύχ. 38, 2008, σ. 76-79
2. «“Τα ραβδιά των τυφλών”: μια αφορμή για γνωριμία με το θεατρικό έργο του Ρίτσου», περ. «Θέματα Παιδείας», τεύχ. 37-38, Άνοιξη – Καλοκαίρι 2009, σ. 175-180

Κριτική Θεάτρου για παιδιά:

Έκτακτες δημοσιεύσεις:
1. Νίκου Καμτσή, «Ψάξτε!!! Έχασε τη μύτη του», περ. «Θέματα Παιδείας», τεύχ. 30, Ιούν. – Αύγ. 2007, σ. 138
2. Ευγένιου Τριβιζά, «Πλατς Μουτς», περ. «Θέματα Παιδείας», τεύχ. 30, Ιούν. – Αύγ. 2007, σ. 139 (με ψευδ. ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ)
3. Κέλλυς Σταμουλάκη, «Σταματήστε τη Γη να κατέβω», περ. «Θέματα Παιδείας», τεύχ. 31, Σεπτ. – Νοέμ. 2007, σ. 31-33
4. Γιάννη Καλατζόπουλου, «Σαίξπηρ, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, σαν το σκύλο με τη γάτα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 22.12.2007
5. Έφης Παπαθεοδώρου, «Τα γενέθλια του φεγγαριού και η κόρη του ήλιου», εφημ. «Ριζοσπάστης», 20.2.2008
6. Ευγένιου Τριβιζά, «Η Κούλα η κατσικούλα και το κλεμμένο τραγούδι», εφημ. «Ριζοσπάστης», 20.2.2008
7. Ειρήνης Μάρρα, «Ο Καλόκαρδος και η Χρυσή Ροδιά», εφημ. «Ριζοσπάστης», 19.4.2008



Τακτική σελίδα στην εφ. «Ριζοσπάστης» (κάθε Παρασκευή)
με τίτλο: «Θέατρο για παιδιά»:

8. Βαλεντίνας Παπαδημητράκη, «Ένα μπαλόνι μυστικά», εφημ. «Ριζοσπάστης», 21.11.2008
9. Λένας Τερκεσίδου, «Οι Σωματοφύλακες της κατσαρόλας», εφημ. «Ριζοσπάστης», 21.11.2008
10. Κέλλυς Σταμουλάκη, «Ομήρου Ιλιάδα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 21.11.2008
11. Δημήτρη Δεγαΐτη, «Χανς Κρίστιαν Άντερσεν Ο μολυβένιος στρατιώτης», εφημ. «Ριζοσπάστης», 28.11.2008
12. Έλλης Βοζικιάδου, «Αφών Γκριμ Χένσελ και Γκρέτελ», εφημ. «Ριζοσπάστης», 28.11.2008
13. Δήμου Αβδελιώδη, «Ο Μεγαλέξανδρος και ο καταραμένος Δράκος», εφημ. «Ριζοσπάστης», 28.11.2008
14. Νίκου Δαφνή/Δημήτρη Ραβάνη-Ρεντή, «Λ. Φρανκ Μπάουμ Ο μάγος του Οζ», εφημ. «Ριζοσπάστης», 5.12.2008
15. Ηλία Καρελλά/Αλεξάνδρας Λιακοπούλου, «Β. Κορνάρου Ερωτόκριτος», εφημ. «Ριζοσπάστης», 5.12.2008
16. Δήμου Αδάμη, «Σίτος ο Σιταράκης. Αυτός ο μεγάλος μικρός», εφημ. «Ριζοσπάστης», 5.12.2008
17. Αφών Γκριμ, «Τα τρία γουρουνάκια» (Κουκλοθέατρο), εφημ. «Ριζοσπάστης», 12.12.2008
18. Νίκου Καμτσή, «Το μπαούλο με τα παραμύθια», εφημ. «Ριζοσπάστης», 12.12.2008
19. Αφών Γκριμ, «Η Χιονάτη και οι εφτά ψηλοί νάνοι», εφημ. «Ριζοσπάστης», 12.12.2008
20. Μαριάννας Τόλη, «Η Μαίρη Πόπινς συναντά τους Μπιτλς», εφημ. «Ριζοσπάστης», 19.12.2008
21. Άννας-Σεβαστής Τζίμα – Σύλβιας Κουτσουφλάκη, «Ο Πουλτσινέλα και το μαγικό δάσος», εφημ. «Ριζοσπάστης», 19.12.2008
22. Μιχάλη Κουκουλομμάτη, «Της φύσης μυστικό», εφημ. «Ριζοσπάστης», 19.12.2008
23. Δημ. Σεϊτάνη, «Χορεύοντας με τα χρώματα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 25.12.2008
24. Ξένιας Καλογεροπούλου – Θωμά Μοσχόπουλου, «Παραμυθ…issimo», εφημ. «Ριζοσπάστης», 25.12.2008
25. Κάρλο Κολντόνι, «Η Λοκαντιέρα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 25.12.2008
26. Λετίτσιας Μουστάκη, «Η σοφίτα με τα μυστικά», εφημ. «Ριζοσπάστης», 1.1.2009
27. Σαρλ Περό, «Ο παπουτσωμένος γάτος», εφημ. «Ριζοσπάστης», 1.1.2009
28. Λιούις Κάρολ, «Οι περιπέτειες της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων», εφημ. «Ριζοσπάστης», 1.1.2009
29. Άθω Δανέλλη, «“Τα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη” και άλλες παραστάσεις», εφημ. «Ριζοσπάστης», 9.1.2009
30. Σαρλ Περό, «Η Γαϊδουρώ», εφημ. «Ριζοσπάστης», 9.1.2009
31. Ευγένιου Τριβιζά, «Το νούφαρο του βάλτου», εφημ. «Ριζοσπάστης», 9.1.2009
32. Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, «Μόγλης», εφημ. «Ριζοσπάστης», 9.1.2009
33. Κάρμεν Ρουγγέρη, «Ομήρου Οδύσσεια», εφημ. «Ριζοσπάστης», 16.1.2009
34. Όσκαρ Ουάιλντ, «Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας», εφημ. «Ριζοσπάστης», 16.1.2009
35. Κώστα Γεωργουσόπουλου (επιλογή κειμένων), «Σύγκρουση Γενεών “Το Χάσμα”», εφημ. «Ριζοσπάστης», 16.1.2009
36. Ευγένιου Τριβιζά, «Η Κούλα η κατσικούλα και το κλεμμένο τραγούδι», εφημ. «Ριζοσπάστης», 16.1.2009
37. Φρ. Γκ. Λόρκα, «Τα μάγια της πεταλούδας», εφημ. «Ριζοσπάστης», 23.1.2009
38. Ευριπίδη, «Ελένη», εφημ. «Ριζοσπάστης», 23.1.2009
39. Αδελφών Γκριμ, «Φαουστουπής (Ρουμπελστίλτσκιν)», εφημ. «Ριζοσπάστης», 23.1.2009
40. Κάρμεν Ρουγγέρη, «Ο Τσάρος Σαλτάν, η όμορφη Τσαρέβνα και ο Μαγεμένος Κύκνος», εφημ. «Ριζοσπάστης», 30.1.2009
41. Διονύσης Γιατράς – Κώστας Καποδίστριας, «Ωραία και μόνη η Ζάκυνθος… με κυριεύει», εφημ. «Ριζοσπάστης», 30.1.2009
42. Σαρλ Περό, «Η Σταχτοπούτα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 30.1.2009
43. Πάντσο Πάντσεφ, «Το παραμύθι με τα τέσσερα καπέλα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 6.2.2009
44. Νίκου Γκότση, «Ο Νεροκολοκύθας και ο Αγριοαγκινάρας», εφημ. «Ριζοσπάστης», 6.2.2009
45. Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, «Η λίμνη των κύκνων», εφημ. «Ριζοσπάστης», 6.2.2009
46. «Ένας καινούριος θαυμαστός κόσμος», εφημ. «Ριζοσπάστης», 13.2.2009
47. Δημήτρη Μπασλάμ, «Ο Γαργαληστής», εφημ. «Ριζοσπάστης», 13.2.2009
48. Ευγένιου Τριβιζά, «Ο Έβδομος Σταθμός. Το μυστικό του πειρατή Μπελαφούσκ», εφημ. «Ριζοσπάστης», 13.2.2009
49. Βασίλη Αθανασάκη, «Σκουπιδοχώρα S.O.S. – Ανακύκλωση τώρα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 27.2.2009
50. Τάσου Κώνστα, «Ο Καραγκιόζης πολυτεχνίτης», εφημ. «Ριζοσπάστης», 27.2.2009
51. Αλεξίας Αλεξίου, «Το χωριό της Αλφαβήτας», εφημ. «Ριζοσπάστης», 27.2.2009
52. Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, «Η λίμνη των κύκνων», εφημ. «Ριζοσπάστης», 6.3.2009
53. Ελένης Σαραφίδη, «Ζυμαρανθρωπάκι χαμογέλα», εφημ. «Ριζοσπάστης», 6.3.2009
54. Σταμάτη Κραουνάκη/Σπείρα-Σπείρα, «Η συνωμοσία των λουκουμάδων», εφημ. «Ριζοσπάστης», 6.3.2009
55. Άννας Παπαμάρκου – Λεωνίδα Ψελτούρα, «Το τραγούδι της Γης», εφημ. «Ριζοσπάστης», 13.3.2009
56. Αλεξίας Αλεξίου, «Ανακύκλωσε ζωή», εφημ. «Ριζοσπάστης», 13.3.2009
57. Αλέκας Τσιτσιπά, «Το όνειρο της Σκουπιδένιας… Ανακύκλωση», εφημ. «Ριζοσπάστης», 13.3.2009
58. (αφήγηση: Εύη Γεροκώστα) «Μια σταλιά ρεβίθια και μια χούφτα παραμύθια!», εφημ. «Ριζοσπάστης», 20.3.2009
59. (αφήγηση: Σάσα Βούλγαρη) «Της Σφίγγας τα αινίγματα – Τα τέρατα των Μύθων», εφημ. «Ριζοσπάστης», 20.3.2009
60. (αφήγηση: Ανθή Θάνου) «Παραμύθια απ’ όλο τον κόσμο», εφημ. «Ριζοσπάστης», 20.3.2009
61. Γιώργου Φρατζεσκάκη, «Το αγόρι που μιλούσε με τα πουλιά», εφημ. «Ριζοσπάστης», 27.3.2009
62. Γιώργου Φρατζεσκάκη, «Παραμύθια από την καλή και από την ανάποδη», εφημ. «Ριζοσπάστης», 27.3.2009
63. Μαρίας Παπαγιάννη, «Παράξενο δεν είναι;», εφημ. «Ριζοσπάστης», 27.3.2009
64. «Τα σαράντα κλειδιά», εφημ. «Ριζοσπάστης», 10.4.2009
65. Μιχάλη Χατζάκη, «Ο Καραγκιόζης Γραμματικός», εφημ. «Ριζοσπάστης», 10.4.2009
66. Μιχάλη Χατζάκη, «Ο ξυλοκόπος και το δάσος» (Κουκλοπαίχτρια: Χριστίνα Μπήτιου), εφημ. «Ριζοσπάστης», 10.4.2009
67. Κάρμεν Ρουγγέρη, «Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη… σαν παραμύθι», εφημ. «Ριζοσπάστης», 17.4.2009
68. Σίσσυς Αλλατά, «Μολιέρου Αρχοντοχωριάτης», εφημ. «Ριζοσπάστης», 17.4.2009
69. Καλλιόπης Παπαδάκη, «Μάντεψε ποιος;», εφημ. «Ριζοσπάστης», 17.4.2009

Παρουσιάσεις βιβλίων για το Θέατρο, το Θέατρο Σκιών και τη Θεατρική Αγωγή:

1. Μιχάλη Χατζάκη, Θέατρο Σκιών, Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος, 1997, σ. 95, εφημ. «Καθημερινή Φθιώτιδα», 30.4.1998 (και συνέχεια: 7.5.1998)
2. Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Λεξικό του Θεάτρου, Νεφέλη, 2000, σ. 757, εφημ. «Επικοινωνία», Αρ. φύλ. 85, Άγ. Δημήτριος Ιαν. 2001
3. Θόδωρου Γραμματά, Fantasyland. Θέατρο για παιδιά και νεανικό κοινό, Τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός, 1999, σ. 324, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 441, 2002, σ. 190
4. Δημήτρη Μόλλα, Ο Καραγκιόζης μας. Ελληνικό Θέατρο Σκιών, Σύγχρονη Εποχή, 2002, σ. 395, εφημ. «Δημοτικός Αγώνας», Αρ. φύλ. 65, Άγ. Δημήτριος Ιούλ. – Αύγ. 2004
5. Κυριακής Πετράκου, Θεατρολογικά Miscel-lanea, Δίαυλος, 2004, σ. 416, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 474, 2005, σ. 537
6. Γεωργίας Λαδογιάννη, Το Παιδικό Θέατρο στην Ελλάδα, Ιστορία και κείμενα, Ελληνικά Γράμματα, 1998, σ. 206, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 477, 2006, σ. 190-191
7. Κυριακής Πετράκου, Ο Καζαντζάκης και το Θέατρο, Μίλητος, 2005, σ. 717, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 477, 2006, σ. 191-192
8. Θόδωρου Γραμματά – Τάκη Τζαμαργιά, Πολιτιστικές εκδηλώσεις στο σχολείο, Ατραπός, 2004, σ. 389, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 477, 2006, σ. 187-188
9. Ο Μιλτιάδης Χουρμούζης στην πόλη της Λαμίας. Δημ.Θ. Νάτσιου, Μιλτιάδης Χουρμούζης: Ο Λεπρέντης, Δημοτικό Θέατρο Ρούμελης, 2004, σ. 142, εφημ. «Σέντρα», Λαμία 26.4.2007
10. Γιάννη Καλατζόπουλου, Γιαννάκης, το παιδί θαύμα, Καστανιώτης, 2006, σ. 255, περ. «Διαβάζω», τεύχ. 476, Ιούλ. – Αύγ. 2007, σ. 80
11. Άννας Βαγενά, Το θεσσαλικό μου θέατρο, Κέδρος, 2006, σ. 288, εφημ. «Δημοτικός Αγώνας», Αρ. φύλ. 86, Άγ. Δημήτριος Ιαν. – Φεβρ. 2008
12. Μπάμπη Κατσάρα, Η δραματική τέχνη στο σχολείο. Το θεατρικό παιχνίδι στην πράξη, Παρασκήνιο, 2005, σ. 31, εφημ. «Σέντρα», Λαμία 31.1.2008
13. Μάντυς Δασκαλοπούλου, Χωρίς αγάπη και φιλία πώς θα ζήσω; Ήρωες του Αισώπου, πααίρνουν το αίμα τους πίσω, Πολιτιστικός Θεατρικός Σύλλογος «Μαγικό Θέατρο», Άμφισσα 2003, σ. 32, εφημ. «Σέντρα», Λαμία 21.2.2008
14. Θόδωρου Γραμματά, Η Σχολική Θεατρική Παράσταση. Οδηγός για εκπαιδευτικούς. Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, τόμος α΄, Ατραπός, Αθήνα 2007, σ. 238, εφημ. «Ενεργός Δημότης», Άγ. Δημήτριος 29.9.2008
15. Αστέριου Τσιάρα, Η Θεατρική Αγωγή στο Δημοτικό Σχολείο. Μια ψυχοκοινωνιολογική προσέγγιση, Παπαζήσης, Αθήνα 2007, σ. 294

Συνεργασία με περιοδικές εκδόσεις:

1. Συνεργάτης της καθημερινής εφ. «Ριζοσπάστης» (έκτακτος: 1988-1990 και τακτικός: 1992-1994): Κριτική-παρουσίαση βιβλίων & παιδικών βιβλίων και 2007 (μέχρι σήμερα): Κριτική Παιδικού Θεάτρου
2. Έκτακτος συνεργάτης του περ. «Θέματα Παιδείας» (2001 μέχρι σήμερα). Κριτική παιδικού βιβλίου. Αρθρογραφία – Κριτική Παιδικού Θεάτρου.



Επιμέλεια αφιερωμάτων σε περιοδικά και εφημερίδες για το έργο του Βασίλη Ρώτα:

α. περ. «Έρευνα» (Αγγέλου, Γ., Αναγνωστόπουλος, Β.Δ., Βαλάκου, Αντ., Κατσίκη-Γκίβαλου, Άντα, Δαμιανάκου, Β., Δελησάββας, Μ., Δημόπουλος, Ντ., Καλλέργης, Ηρ., Καραγιάννης, Θαν., Καράγιωργας, Π., Κεπέσης, Ν., Λαδογιάννη, Γ., Λαζανάς, Β.Ι., Ληναίος, Στ., Μανωλάκης, Άγγ., Μαρρές, Γ., Μερακλής, Μ.Γ., Μπρεντάνου, Κ., Μπάρτζης, Γ.Δ., Πούχνερ, Β., Περγιάλης, Ν., Ρώτας, Νικ., Ρώτας, Ρ.-Π., Σακελλαρίου, Χ., Σαρή, Ζ., Σιμόπουλος, Ηλ., Σταφυλάς, Μ., Τζαμαργιάς, Τ., Ταξιάρχης, Φ., Τσαλίνοβα, Κ., Τσέκερης, Φ.), τεύχ. 1 / 2001, σ. 3-80
β. περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι» (Ρ.-Π. Ρώτας, Μιχ. Σταφυλάς, Μαρ. Τζαφεροπούλου, Θαν. Καραγιάννης), τεύχ. 443-444 / 2002, σ. 358-379
γ. περ. «Τα Εκπαιδευτικά» (Βασ. Ασημομύτης, Φ.Κ. Βώρος), τεύχ. 63-64 / 2002, σ. 9-26, (Θαν. Καραγιάννης), τεύχ. 65-66 / 2002, σ. 12-29
δ. περ. «Σύγχρονη Εκπαίδευση» (Θαν. Καραγιάννης, Νικηφ. Ρώτας, Αθαν.Ν. Γκότοβος, Κυρ. Πετράκου, Βαρβ. Γεωργοπούλου, Ρ.-Π. Ρώτας), τεύχ. 127 / 2002, σ. 1-39
ε. περ. «Διαβάζω» (Θαν. Καραγιάννης, Ρ.-Π. Ρώτας, Αλ. Ζήρας, Κ. Γεωργουσόπουλος, Θόδ. Γραμματάς, Ανδρ. Καρακίτσιος, Θαν. Βενέτης, Γ. Παπαντωνάκης), τεύχ. 444-445/2002, σ. 78-114
στ. περ. «Διαδρομές» (Βάλτερ Πούχνερ, Θαν. Καραγιάννης), τεύχ. 9-10, Άνοιξη - Καλοκαίρι 2003, σ. 69-92
ζ. περ. «Μανδραγόρας» (Ο Θεατράνθρωπος Βασίλης Ρώτας) (Θαν. Καραγιάννης, Βάλτερ Πούχνερ, Κυρ. Πετράκου, Βαρβ. Γεωργοπούλου, Παν. Νούτσος, Κ. Κρεμμύδας, Κ. Ρώτα, Αριστέα Κομνηνέλλη), τεύχ. 38, 2008

Βιογραφικό σημείωμα και υπόμνημα δράσης και επιστημονικού, εκπαιδευτικού και κοινωνικού έργου Θανάση Καραγιάννη

Θανάσης Νικ. Καραγιάννης
Δάσκαλος – Διδάκτορας Παιδικής Λογοτεχνίας
Σχολής Επιστημών Αγωγής
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων








Β Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ο Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α

Κ Α Ι

Υ Π Ο Μ Ν Η Μ Α

Δ Ρ Α Σ Η Σ Κ Α Ι Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ο Ν Ι Κ Ο Υ,

Ε Κ Π Α Ι Δ Ε Υ Τ Ι Κ Ο Υ Κ Α Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Ο Υ Ε Ρ Γ Ο Υ




















ΑΘΗΝΑ 2007






ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ


1.1. ΑΤΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ .....................................................................................................................................4

2.2. ΣΠΟΥΔΕΣ
2.1.2.1. Εκπαίδευση...............................................................................................................................................................5

3.3. ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
3.1.3.1. Δημόσιες θέσεις-Διοικητικές αρμοδιότητες-Διδακτικές δραστηριότητες......................................................5
3.2.3.2. Άλλες διδακτικές δραστηριότητες-εμπειρίες........................................................................................................5

4.4. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ, ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ, ΗΜΕΡΙΔΕΣ, ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
4.1.4.1. Εισηγήσεις σε διάφορα συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες......................................................................................6
4.2.4.2. Διαλέξεις....................................................................................................................................................................6

5. ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ, ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ, ΗΜΕΡΙΔΩΝ ..................................................................................................................................................8

6.6. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
6.1.6.1. Διάφορες δραστηριότητες σε πλαίσια συλλόγων. Μέλος.................................................................................................8

7. ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ
7.1. Επιστημονικές συγγραφές-δημοσιεύσεις.
7.1.1. Βιβλία...........................................................................................................................................................10
7.1.2. Άλλες συγγραφικές δραστηριότητες..........................................................................................................11
7.1.3. Συνεργασία με περιοδικές εκδόσεις............................................................................13...........................
7.1.4. Βραχύχρονες συνεργασίες με άλλες περιοδικές εκδόσεις…..................................................................13

7.1.5. Επιμέλεια αφιερωμάτων σε περιοδικά για την Παιδική Λογοτεχνία και την Εκπαίδευση......................................................................................................................................................................13
7.1.6. Επιμέλεια αφιερωμάτων σε περιοδικά και εφημερίδες για το έργο του Βασίλη Ρώτα……..............................................................................................................................................................................13

7.8. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ
8.1. Βιβλία................................................................................................................................................................14


8.9. ΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ
8.1. 9.1. Γενικές κρίσεις..................................................................................................................................................17
8.2. 9.2. Κρίσεις για διάφορα έργα.............................................................................................................................18
9.3. Αναφορές στο συγγραφικό έργο...................................................................................................................26

Βραβεία – Διακρίσεις……………………..……………………………………………………..…...27





1. ΑΤΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Επώνυμο: Καραγιάννης
Όνομα: Αθανάσιος
Όνομα πατέρα: Νικόλαος
Τόπος γέννησης: Λαμία
Χρονολογία γέννησης: 20 Ιουλίου 1954
Εγκύκλιες σπουδές: Λαμία
Απολυτήριο εγκυκλίων σπουδών: Ιούλιος 1972
Οικογενειακή κατάσταση: Έγγαμος (1976), πατέρας δύο γιων: Νικόλαος, έτος γέννησης, 1977 και Μάριος, 1979
Σύζυγος: Στυργιανή Πλιάτσικα, Δασκάλα-Συγγραφέας
Τόπος μόνιμης κατοικίας: Άγ. Δημήτριος Αττικής
Διεύθυνση: Καπετανάκη 58, Άγ. Δημήτριος, 173 42
Τηλέφωνο: 210 98 25 670, Κιν.: 69 77 97 29 91
Fax: 210 98 25 670
E-mail: thkaragia@gmail.com
Σπουδές:
Διδάκτορας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2006)
Πτυχιούχος Νηπιαγωγός-Παιδαγωγός Πανεπιστημίου Αθηνών (1996)
Πτυχιούχος του Μ.Δ.Δ.Ε (Μαράσλειου Διδασκαλείου Δημοτικής Εκπαίδευσης) (1985)
Πτυχιούχος Δάσκαλος Παιδ. Ακαδημίας (1974)









Κυριότερα αποσπάσματα
του Βιογραφικού Σημειώματος και Υπομνήματος δράσης
και επιστημονικού έργου,
που αφορούν την Παιδική Λογοτεχνία και την Εκπαίδευση
2. ΣΠΟΥΔΕΣ
2.1. Εκπαίδευση
• Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδακτορικό Δίπλωμα της Σχολής Επιστημών Αγωγής, του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών, με έμφαση στην Παιδική Λογοτεχνία 2006.
• Πανεπιστήμιο Αθηνών (1992-1996), Πτυχίο του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών, Πτυχίο Παιδαγωγικής 1996.
• Μ.Δ.Δ.Ε. (1983-1985), Πτυχίο 1985.
• Παιδαγωγική Ακαδημία Λαμίας (1972-1974), Πτυχίο 1974.

3. ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
3.1. Δημόσιες θέσεις-Διοικητικές αρμοδιότητες-Διδακτικές δραστηριότητες
1977-1997 Δημοτική εκπαίδευση, ως δάσκαλος, υποδιευθυντής και διευθυντής
1986-1988 Τμηματάρχης Σχολικών Βιβλιοθηκών ΥΠΕΠΘ
1986-1988 Μέλος της Επιτροπής επιλογής και κατάρτισης καταλόγων με κατάλληλα βιβλία για τις Σχολικές Βιβλιοθήκες
1997-1998 Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. (παραίτηση, βλ. συνέχεια)
1999-2003 Εκπαιδευτική άδεια. Εκπόνηση διδακτορικής διατριβής
2003-2007 Δημοτική εκπαίδευση, ως δάσκαλος

3.2. Άλλες διδακτικές δραστηριότητες-εμπειρίες
• Σχολή Γονέων στο Τμήμα Λαϊκής Επιμόρφωσης του ΥΠΕΠΘ (6ο Δ.Σ. Ηλιούπολης, 1983-1985)
• Διδασκαλία Παιδικής Λογοτεχνίας στην Ιδιωτική Σχολή Βρεφονηπιοκόμων ΠΕΒΕΣ, στην Αθήνα (1987-1988)
• Διδασκαλία Παιδικής Λογοτεχνίας και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Εργαστήρι Παιδαγωγικής Θεάτρου και Θεατρικού Παιχνιδιού της Εταιρίας Καλλιτεχνικής και Παιδευτικής Θεατρικής Έκφρασης του «Θεάτρου της Ημέρας», στην Αθήνα (Δ/ντής Σπουδών: Λάκης Κουρετζής) (2000-2001, 2006-2007)
• Οργάνωση και λειτουργία της «Πρότυπης Σχολικής Βιβλιοθήκης» του ΥΠΕΠΘ, στο 6ο Δημ. Σχολείο Αγ. Δημητρίου, όπου υπηρέτησα ως βιβλιοθηκονόμος, τις σχολ. χρονιές: 1989-1990 και 2003-2004, με δραστηριότητες για την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας των μαθητών και των γονιών
• Οργάνωση και λειτουργία Δανειστικών Σχολικών Βιβλιοθηκών στα σχολεία που υπηρέτησα ως Δάσκαλος, ως Υποδιευθυντής και ως Διευθυντής
• Ίδρυση Σχολικών Συνεταιρισμών, έκδοση μαθητικών εφημερίδων και πραγματοποίηση πλήθους πολιτιστικών και κοινωνικών εκδηλώσεων.
• Διοργάνωση διαλέξεων, σεμιναρίων και εκθέσεων παιδικών βιβλίων και ζωγραφικής
• Σκηνοθεσία θεατρικών παραστάσεων έργων για παιδιά και εφήβους, των συγγραφέων: Αρ. Βαλαωρίτη, Γρ. Ξενόπουλου, Γ. Ρίτσου, Ζ. Σαρή, Φρ. Χατόγλου κ. ά.
• Συγκρότηση και διεύθυνση Σχολικών Χορωδιών
• Διοργάνωση Σχολικών Εκπαιδευτικών Εκδρομών σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, κουκλοθέατρο, παιδικό θέατρο, θέατρο σκιών, κινηματογράφο, συναυλίες, όπερα ή οπερέτα, και Σαββατοκύριακα
• Συμμετοχή σε εκδηλώσεις για την ειρήνη και το περιβάλλον, δεντροφυτεύσεις με τους μαθητές μου και τους γονείς τους, σε Σαββατοκύριακα
• Τοιχογραφήσεις εσωτερικών και εξωτερικών σχολικών χώρων με φιλειρηνικά, κοινωνικά και καλλιτεχνικά θέματα

4. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ, ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ, ΗΜΕΡΙΔΕΣ, ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
4.1. Εισηγήσεις σε διάφορα συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες

• Συνέδριο: «Η Παιδική Λογοτεχνία σήμερα» (Γουδί Αττικής, 7-9 Δεκ. 1983).
• Συνέδριο Παιδικής Λογοτεχνίας (Καισαριανή Αττικής, 11-13 Μαϊου 1984).
• Σεμινάριο Παιδικής Λογοτεχνίας Σχολικού Συμβούλου Π.Ε. 20ής Περιφ. Πειραιά (Αίγινα Αττικής, 25-26 Ιουν. 1987).
• 14ο Συμπόσιο Ποίησης, στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Ρίο ( Ιούν. 1995).
• 1ο Παναττικό Συνέδριο: «Η Σχολειοποίηση των Τσιγγανοπαίδων» (Πετρούπολη Αττικής, 5-6 Απρ. 1997), με θέμα για την Παιδική Λογοτεχνία.
• Σεμινάριο Παιδικής Λογοτεχνίας Σχολικής Συμβούλου Π.Ε. 9ης Περιφ. Αθηνών (Ν. Χαλκηδόνα Αττικής, 18 Απρ. 2000).
• Σεμινάριο: «Παιδί και Θέατρο» Σχολικής Συμβούλου Π.Ε. 11ης Περιφ. Αθηνών (Αθήνα, Ιούν. 2005), με θέμα για το Παιδικό Θέατρο του Βασίλη Ρώτα.

4.2. Διαλέξεις

• «Γνωριμία με το καλό παιδικό βιβλίο», στην Αίθουσα διαλέξεων Δημαρχείου Αμφίκλειας Φθιώτιδας (διοργάνωση: Σύλλογος Νέων Αμφίκλειας) (24.3.1982).
• «Η αντιαυταρχική-δημοκρατική εκπαίδευση», στην Αίθουσα διαλέξεων Δημαρχείου Αμφίκλειας Φθιώτιδας (διοργάνωση: Σύλλογος Γυναικών Αμφίκλειας) (28.3.1982).
• «Γνωριμία με το καλό παιδικό βιβλίο», στο Μορφωτικό Σύλλογο Νέων Αντίκυρας Βοιωτίας (9.12.1982).
• «Γνωριμία με το καλό παιδικό βιβλίο», στον Εκπολιτιστικό-Εξωραϊστικό Σύλλογο «Ο Άγιος Λουκάς» Λαμίας (11.2.1983).
• «Δημήτρης Γληνός. Ο Δάσκαλος, ο Παιδαγωγός, ο Φιλόσοφος, ο Στοχαστής, ο Αγωνιστής» (διοργάνωση: Σύλλογος Δασκάλων-Νηπιαγωγών Ν. Φθιώτιδας), στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας (27.2.1983).
• «Γνωριμία με το καλό παιδικό βιβλίο», στον Πολιτιστικό Σύλλογο Αγ. Κων/νου Ηλιούπολης (διοργάνωση: Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων 6ου-19ου Δημ. Σχολείων Ηλιούπολης & Πολιτιστικός Σύλλογος Αγ. Κων/νου) (2.11.1983).
• «Το βιβλίο και η οικογένεια», στα 6ο και 19ο Δημ. Σχολεία Ηλιούπολης (19.1.1985).
• «Το παιδικό βιβλίο και η ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας», στην Αίθουσα Εκδηλώσεων Δήμου Αιγάλεω (οργάνωση: Σύλλογος Δασκάλων-Νηπιαγωγών & Σχολικοί Σύμβουλοι Π.Ε.) (21.5.1987).
• «Το παιδί, το βιβλίο και διερεύνηση του χώρου των κόμικς», στο Κέντρο Νεότητας Δήμου Λαμιέων (διοργάνωση: Ένωση Γυναικών Ελλάδας), στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας του Παιδιού (3.6.1988).
• «Ο Βασίλης Ρώτας και η αντιστασιακή του ποίηση για παιδιά και νέους», στην αίθουσα του Εμπορικού Επιμελητηρίου Κορίνθου, στα πλαίσια της Γιορτής για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Βασίλη Ρώτα (διοργάνωση: Δήμος Κορινθίων – «Κορινθιακό Θέατρο “Β. Ρώτας”») (Κόρινθος) (14.5.1989).
• «Η σχολική βιβλιοθήκη, βασικό κύτταρο πολιτισμού», στα 5ο και 22ο Δημ. Σχολεία Καλλιθέας (11.3.1992).
• «Η βιβλιοθήκη στο σύγχρονο σχολείο», στο Σχολικό Συγκρότημα 2ου, 17ου, 24ου Δημ. Σχολείων Καλλιθέας (7.4.1993).
• «Δημήτρης Γληνός. Ο Παιδαγωγός, ο Δάσκαλος, ο Μεταρρυθμιστής, ο Αγωνιστής, ο Άνθρωπος», στο Θεατρικό Εργαστήρι του Δήμου Ηλιούπολης (διοργάνωση: Ένωση Συλλόγων Γονέων Ηλιούπολης) (6.3.1994).
• «Η αξία της παιδικής λογοτεχνίας και οι σχέσεις της με την τηλεόραση», στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Άνοιξης Αττικής (20.4.1994).
• «Ψάχνοντας να βρούμε τρόπους για ν’ αγαπήσουν τα παιδιά το διάβασμα», στο 2ο Δημ. Σχολείο Βούλας (12.12.1994).
• «Αναφορά στο βιβλίο δοκιμίων της Ζωής Σπυροπούλου: Πραγματικότητα και Οράματα για την Παιδεία (Κοινωνιολογική προσέγγιση)», στη Στοά του Βιβλίου (Αθήνα – Πεσμαζόγλου 5) (12.3.1997), (περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 422, 2000, σσ. 110-112).
• «Το αίτημα της ειρηνικής συνύπαρξης στην ποίηση για παιδιά και εφήβους», στο Θεατρικό Εργαστήρι του Δήμου Ηλιούπολης, στα πλαίσια του 19ου Πανελλαδικού Δεκαημέρου Δράσης για την ειρήνη (10.5.1997).
• «Θεματολογία βιβλίων για παιδιά», στο Σχολικό Συγκρότημα «Έλλη Αλεξίου» (Καλλιθέα) (25.5.2000).
• «Σούλα Ροδοπούλου. Μια πεζογράφος για παιδιά, με παιδαγωγική και κοινωνική ευαισθησία», στο Επιμελητήριο Κορινθίας (Κόρινθος) (9.6.2001).
• «Ήρωες και θέματα στα αναγνώσματα των παιδιών», στο 2ο Δημ. Σχολείο Αγ. Δημητρίου (19.12.2001).
• «Η κυρίαρχη ιδεολογία της παραλογοτεχνίας στα περιοδικά και θεάματα για παιδιά και εφήβους», στο θέατρο «Απόλλων» Πύργου Ηλείας (διοργάνωση: ΥΠΕΠΘ-Σχολικοί Σύμβουλοι 1ης-2ης Περιφέρειας Πύργου) (9.4.2002)
• «Ο σατιρικός Βασίλης Ρώτας», στο Εργαστήριο Γλυπτικής του Μιχ. Κάσση (Ν. Φάληρο) (διοργάνωση: Φίλοι του Μουσείου Μάνης Μιχάλη Κάσση) (6.2.2006) και στο «Κορινθιακό Θέατρο “Βασίλης Ρώτας”» (Κόρινθος) (27.5.2006)
• «Ο Βασίλης Ρώτας ως διηγηματογράφος», στην αίθουσα εκδηλώσεων της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (Αθήνα) (7.5.2007)


5. ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ – ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ – ΗΜΕΡΙΔΩΝ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

Με πρωτοβουλία μου:
• οργανώθηκαν εκθέσεις παιδικού βιβλίου σε όλα τα σχολεία που υπηρέτησα, όπου προσκάλεσα συγγραφείς, εικονογράφους και κριτικούς παιδικής λογοτεχνίας, οι οποίοι συζήτησαν με εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές
• οργανώθηκαν μια σειρά από εκθέσεις παιδικού βιβλίου και διαλέξεις συγγραφέων, με φορέα το Σύλλογο Δασκάλων και Νηπιαγωγών Φθιώτιδας (1982-1983)
• οργανώθηκε στο Παγκράτι της Αθήνας (1985) Συνέδριο Παιδικής Λογοτεχνίας. Συμμετείχα στην Οργανωτική Επιτροπή, ως Εισηγητής και ως Συντονιστής
• πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις (Μάιος 1987) για το λογοτέχνη, μεταφραστή και θεατρικό συγγραφέα Βασίλη. Ρώτα, με διοργανωτή το ΥΠΕΠΘ, όταν υπηρετούσα ως Τμηματάρχης Σχολικών Βιβλιοθηκών (1986-1988). (Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής των εκδηλώσεων)
• πραγματοποιήθηκε το Α΄ Πανελλήνιο Συνέδριο, με θέμα: «Το Παιδικό Θέαμα», στην Καρδίτσα (12-13.11.1988) (Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής)
• πραγματοποιήθηκε το Σεμινάριο «Τέχνη και τεχνική του Θεάτρου Σκιών», στη Λαμία (26-27 Μαρτ. 1990)
• πραγματοποιήθηκε τρίμηνο σεμινάριο με θέμα: «Αισθητική και Παιδική Λογοτεχνία» (16.1.-3.4. 1990) (Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής)
• οργανώθηκαν Συνέδρια, Σεμινάρια και Διαλέξεις, τυπώθηκαν εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία-ημερολόγια, (ενώ ήμουν Πρόεδρος ή Γραμματέας διαφόρων φορέων) και πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από πολιτιστικές εκδηλώσεις
• λειτούργησε τρίμηνης διάρκειας Σχολή Γονέων στον Άγ. Δημήτριο, με φορέα τον Εκπολιτιστικό-Εξωραϊστικό Σύλλογο «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ» (2000), του οποίου ήμουν Πρόεδρος
• οργανώθηκε (6.4.2002) Τιμητική Εκδήλωση στη Αθήνα για το έργο του λογοτέχνη, θεατρικού συγγραφέα και μελετητή Χάρη Σακελλαρίου. Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής και Συντονιστής της εκδήλωσης στη Στοά του βιβλίου (οδό Πανεπιστημίου)

6. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
6.1. Διάφορες δραστηριότητες σε πλαίσια συλλόγων. Μέλος:

 Βυζαντινών και τετράφωνων ευρωπαϊκών χορωδιών στη Λαμία (1968-1982), με συμμετοχή σε ελληνικά και διεθνή Φεστιβάλ και σε διαγωνισμούς Χορωδιών.
 Πολιτιστικού Συλλόγου Διβριωτών Φθιώτιδας και μέλος του Δ.Σ. (1979 μέχρι σήμερα)
 Εξωραϊστικού και Πολιτιστικού Συλλόγου «Ο Άγιος Λουκάς» Λαμίας (1980-1990). Ιδρυτικό μέλος και μέλος του Δ.Σ. (1980-1982)
 Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (1982-1992, 2000 μέχρι σήμερα)
 Πολιτιστικού Συλλόγου Αγ. Κων/νου Ηλιούπολης (1983-1997)
 Συντακτικής Επιτροπής (1986-1990, 1993-1994, 2001 μέχρι σήμερα) και της Ομάδας Πρωτοβουλίας της ετήσιας έκδοσης έρευνας και μελέτης «Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας» ( Ιδρυτικό μέλος της έκδοσης, το 1986)
 Εκπαιδευτικού Συνδέσμου (Ιδρυτικό μέλος του σωματείου, το 1987)
 Διεθνούς Ενώσεως Κριτικών Λογοτεχνίας (από το 1988-1996)
 Ένωσης Συγγραφέων και Εικονογράφων Παιδικού Βιβλίου (Γεν. Γραμματέας 1989-1994). Ιδρυτικό μέλος (1989 - 2002)
 Unicef (1989-2003)
 Κινηματογραφικής Λέσχης Ηλιούπολης (1989-1991)
 Ομίλου Φθιωτών Λογοτεχνών και Συγγραφέων (1991 μέχρι σήμερα)
 Βιβλιοθήκης «Η Εθνική Αντίσταση» (1992-1996)
 Συλλόγου Καλλιδρομιτών Φθιώτιδας (1994-2000)
 Εταιρίας Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.) (1995 μέχρι σήμερα)
 Greenpeace (1995-1999)
 Διεθνούς Αμνηστίας (1996-2000)
 Ε.Λ.Ι.Ν.Α.Σ. (1996-2000)
 Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (1996 μέχρι σήμερα)
 Εκπολιτιστικού και Εξωραϊστικού Συλλόγου Αγ. Δημητρίου Αττικής «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ» (1999 μέχρι σήμερα) Ιδρυτής και Πρόεδρος (1999-2000). Υπεύθυνος οργάνωσης και λειτουργίας της Δανειστικής Βιβλιοθήκης, του Αρχείου Περιοδικών, Εφημερίδων και αποκομμάτων εφημερίδων για 50 θέματα
 Αντιπολεμικής Επιτροπής Δήμου Αγ. Δημητρίου Αττικής (1999 μέχρι σήμερα)
 Συλλόγου «Φίλοι του Μουσείου Μάνης Μιχάλη Κάσση» (2002 μέχρι σήμερα)
 Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Ηλιούπολης (2004 μέχρι σήμερα)
 Αθλητικού Συλλόγου Αγ. Δημητρίου «Η Δάφνη» (2004 μέχρι σήμερα)
 Κέντρου Μελέτης Ιστορίας Εθνικής Αντίστασης (ΚΜΙΕΑ) (2004 μέχρι σήμερα)
 Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών και Φίλων ΕΠΟΝ (ΠΕΑΦΕ). Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου (2005-2006)
 Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης (2002 μέχρι σήμερα)
 Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος στους Δήμους Ηλιούπολης (1994) και Αγ. Δημητρίου (2002), με ενεργό συμμετοχή σε Συνοικιακά Συμβούλια και τοπικές δημοτικές παρατάξεις.



77. ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ

77.1. Επιστημονικές συγγραφές-δημοσιεύσεις
77.1.1. Βιβλία:

1. Παλμοί, έκδ. της εφ. «Λαμιακός Τύπος», Λαμία 1981, σσσ. 32 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
2. Τοπωνύμια του χωριού Λυχνό Υπάτης, Αθήνα 1983, σσσ. 16 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
3. Οδηγός Παιδικού-Νεανικού Βιβλίου-1, (σε συνεργασία με Χ. Σακελλαρίου), Καστανιώτης, Αθήνα 1986, σσσ. 181
4. Οδηγός Παιδικού-Νεανικού Βιβλίου-2, (σε συνεργασία με Χ. Σακελλαρίου), Καστανιώτης, Αθήνα 1987, σσσ. 200
5. Οδηγός Παιδικού-Νεανικού Βιβλίου-4, (σε συνεργασία με Χ. Σακελλαρίου και Γ. Μπάρτζη), Καστανιώτης, Αθήνα 1989, σσσ. 181
6. Παιδαγωγικά Πορτρέτα, Ντουντούμης, Αθήνα 1992, σσσ. 272
7. Αυγή Παπάκου. Γνωριμία με τη ζωή και το έργο της, Βιβλιογονία, Αθήνα 1993, σσσ. 293
8. Ζωή Σπυροπούλου. Μια πρώτη προσέγγιση στο συγγραφικό της έργο, Αθήνα 1993,σσσ. 24
9. Επεξεργασία στη γλώσσα (ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 1), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1996, σσσ. 400 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
10. Επεξεργασία στη γλώσσα (ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 2), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1996, σσσ. 440 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
11. Επεξεργασία στη γλώσσα (Ε΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 1), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1996, σσσ. 376 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
12. Επεξεργασία στη γλώσσα (Ε΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 2), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1996, σσσ. 392 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
13. Επεξεργασία στη γλώσσα (Δ΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 1), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1997, σσσ. 364 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
14. Επεξεργασία στη γλώσσα (Δ΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 2), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1998, σσσ. 372 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
15. Επεξεργασία στη γλώσσα (Γ΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 1), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1997, σσσ. 316 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
16. Επεξεργασία στη γλώσσα (Γ΄ τάξη Δημοτικού, τεύχ. 2), (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Νικόδημος, Αθήνα 1998, σσσ. 300 (εξαντλημένο, ΑΡΧΕΙΟ)
17. Θεματολογία Παιδικής Λογοτεχνίας, Νικόδημος, Αθήνα 1999, σσσ. 223
18. «Με την ορμή της νιότης…», Άγ. Δημήτριος 2001, σσσ. 112
19. Ορίζοντες στη γνώση και στ’ όνειρο, Άγ. Δημήτριος 2001, σσσ. 120
20. Ο Βασίλης Ρώτας και το έργο του για παιδιά και έφηβους. Θέατρο- Ποίηση-Πεζογραφία-«Κλασσικά εικονογραφημένα». Ερμηνευτικές, θεματολογικές, ιδεολογικές, παιδαγωγικές προσεγγίσεις (διδακτορική διατριβή. Βλ. Σπουδές), Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2007, σσσ. 640


7.1.2. Άλλες συγγραφικές δραστηριότητες

 Εβδομαδιαία σελίδα: «Η Γωνιά των Παιδιών» στην εφ. «Λαμιακός Τύπος», Λαμία 11 Ιαν.-17 Ιουν. 1981.
 Ντζούφρας, Θαν., Τα τραγούδια μας (Εισαγωγή-Επιμέλεια έκδοσης), Καστανιώτης, Αθήνα 1988.
 Σύγχρονο Νεοελληνικό Λεξικό (Συμμετοχή-Συντακτική Ομάδα Εκπαιδευτικών), Πλοηγός, Αθήνα 1992.
 Επιλεγόμενα με τίτλο «Απόψεις και κρίσεις για το λογοτεχνικό έργο για νήπια και παιδιά της Άννας Σαφιλίου», στα παιδικά βιβλία της, εκδ. Σπαθής και Σμυρνιωτάκης (8 σελίδες).
 Κείμενα στον κατάλογο 1992: «Βιβλία παιδικά Παπαδόπουλου».
 Κείμενα-Επιμέλεια ύλης και έκδοσης στο έντυπο της 1ης Σχολικής Επιτροπής Ηλιούπολης: «Αναζητήσεις», σχολ. χρονιά 1991-1992.
 Επιλογή κειμένων για παιδιά (με συνεργασία) & συμμετοχή στο βιβλίο της Επιτροπής Ειρήνης Λογοτεχνών της Ε.Ε.Δ.Υ.Ε. : Ειρήνη, Νέοι Καιροί, Αθήνα 1988.
 Επιλογή ποιημάτων για παιδιά στο Ημερολόγιο 2000 του Εκπολιτιστικού και Εξωραϊστικού Συλλόγου Αγ. Δημητρίου Αττικής «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ» και κειμένων Ελλήνων Παιδαγωγών στο Ημερολόγιο 2004, του ίδιου Συλλόγου.
 Επιμέλεια-Διορθώσεις κειμένων:
α. Τα νέα αναλυτικά προγράμματα (Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου ΥΠΕΠΘ-Δ/νσης Σπουδών Π.Ε., Ιθάκη 6-10 Ιουν. 1989), Φήμιος Ιθάκης 1989.
β. Ταξιδεύοντας (Οδηγός για τον εκπαιδευτικό) (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Παπαδόπουλος, Αθήνα 1993.
γ. Αλεξανδράκη, Α., Οι θησαυροί μας Χρυσοπηγής (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Ψυχογιός, Αθήνα 1993.
δ. Χατζηχάννα, Φ., Ιστορίες του παππού χωρίς μουστάκι (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Ψυχογιός, Αθήνα 1994.
ε. Μαθαίνω παίζοντας (4 βιβλία) (φιλολογική επιμέλεια), Αποσπερίτης, Αθήνα 1994.
στ. Η άσκηση Ζεν, Καλέντης, Αθήνα 1995.
ζ. Ο άγνωστος στρατιώτης (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Καλέντης, Αθήνα 1995
η. Βουτσινά, Ελ., 26 μέρες, (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα), Αθήνα 1995.
θ. Η Πρώτη μου Εγκυκλοπαίδεια. Μας κόσμος ανακαλύψεων, Αποσπερίτης, Αθήνα 2001.
ι. 35 χρόνια μετά (φωτογραφικό λεύκωμα συμμαθητών μου από το 3ο Δημ. Σχολείο Λαμίας της σχολ. χρονιάς 1965-1966), 1.12.2001.

 Διευθυντής σειράς πέντε μυθιστορημάτων για παιδιά (επιλογές κειμένων – φιλολογική επιμέλεια) με γενικό τίτλο «Λογοτεχνικές Πινελιές», Νικόδημος, Αθήνα 2000, με πρωτοποριακές εκδοτικές και άλλες πρωτοβουλίες μου



7.1.3. Συνεργασία με περιοδικές εκδόσεις:

1. Περ. «Φθιωτική Σκέψη» (Λαμία 1978-1979) Ιδρυτής-Εκδότης-Διευθυντής (& Αρχισυ-ντάκτης, 1979).
2. Εφ. «Η Δίβρη» Φθιώτιδας (Λαμία 1980-1983) Ιδρυτής-Επιμελητής έκδοσης (σε συνερ-γασία).
3. Περ. «Μαρασλειακό Βήμα» (Αθήνα 1984-1985) Ιδρυτής-Υπεύθυνος έκδοσης (σε συνερ-γασία).
4. (Χειρόγραφη) Εφ. «Παιδική Δημιουργία» (Παναγίτσα Λοκρίδας 1981-1982) Ιδρυτής-Επιμελητής έκδοσης.
5. Εφ. «Παιδική Φλόγα» (Αμφίκλεια Φθιώτιδας 1982-1983) Ιδρυτής-Επιμελητής έκδοσης.
6. (Χειρόγραφη) Εφ. «Ένα ανοιχτό παράθυρο» (Βύρωνας Αττικής 1985-1986) Ιδρυτής-Επι-μελητής έκδοσης.
7. Υπεύθυνος παιδικής λογοτεχνίας του περ. «Σύγχρονη Εκπαίδευση» (Αθήνα 1984-1990) Τακτικός συνεργάτης (2005 μέχρι σήμερα): Κριτική βιβλίου.
8. Ειδικός συνεργάτης του περ. «Μαθητής» (Θεσσ/νίκη 1982 μέχρι σήμερα).
9. Έκτακτος συνεργάτης του περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι» (Αθήνα 1979-2007).
10. Έκτακτος συνεργάτης της ημερήσιας εφ. «Η Πρώτη» (Αθήνα 1985-1986): Κριτική-παρουσίαση παιδικών βιβλίων.
11. Συνεργάτης της ημερήσιας εφ. «Ριζοσπάστης» (έκτακτος: 1988-1990 και τακτικός: 1992-1994 και: 2000 μέχρι σήμερα): Κριτική-παρουσίαση βιβλίων & παιδικών βιβλίων.
12. Έκτακτος συνεργάτης του περ. «Διαβάζω» (1990 μέχρι σήμερα) Κριτική-παρουσίαση βιβλίων & παιδικών βιβλίων, καθώς και δοκιμίων.
13. Εφ. «Οι μικροί δημοσιογράφοι» (Ηλιούπολη Αττικής 1991-1992) Ιδρυτής-Επιμελητής έκδοσης.
14. Έκτακτος συνεργάτης της εφ. «Δημοκρατική Ενότητα Ηλιούπολης» (1994-1997, 2005-2006).
15. Τακτικός συνεργάτης του περ. «Συνεργασία» μας ΠΑΣΕΓΕΣ (1995-1999).
16. Έκτακτος συνεργάτης του περ. «Αερόστατο» (1985-2004).
17. Τακτικός συνεργάτης του περ. «Το Ρόδι» (1996).
18. Έκτακτος συνεργάτης της εφ. «Λαμιακός Τύπος» (Λαμία 1978-2002).
19. Περ. «Τα Νέα του Καλλιδρόμου» Φθιώτιδας (1996-1998) Ιδρυτής-Επιμελητής έκδοσης.
20. Περ. «Σύγχρονο Νηπιαγωγείο», Δίπτυχο (1998), Διευθυντής-Επιμελητής έκδοσης.
21. Τακτικός συνεργάτης της εφ. «Ενεργός Δημότης» Αγ. Δημητρίου (2002 μέχρι σήμερα).
22. Έκτακτος συνεργάτης της εφ. «Επικοινωνία» Αγ. Δημητρίου (2001 μέχρι σήμερα).
23. Τακτικός συνεργάτης της εφ. «Δημοτικός Αγώνας» Αγ. Δημητρίου (2001 μέχρι σήμερα).
24. Έκτακτος συνεργάτης του περ. «Θέματα Παιδείας» (2001 μέχρι σήμερα). Κριτική παιδικού βιβλίου. Αρθρογραφία.
25. Έκτακτος συνεργάτης του περ. «Αργοναύτης» (2004-2006).

7.1.4. Βραχύχρονες συνεργασίες με άλλες περιοδικές εκδόσεις

Περιοδικά: «Φθιωτικά Γράμματα» (Αθήνα), «Γαρδικιώτικα Χρονικά» (Αθήνα), «Πνευματική Ρούμελη» (Λαμία), «Σκιάθος» (Αθήνα), «Θεσσαλικό Ημερολόγιο» (Λάρισα), «Φθιωτικά Χρονικά» (Λαμία), «Δίβρη» Ηλείας (Πειραιάς), «Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας» (Αθήνα), «Στερεά Ελλάς», «Νεχωρίτικα Νέα» (Αθήνα), «Σύγχρονη Παιδαγωγική» (Αθήνα), «Μας Πρωτοπόρος» (Αθήνα), «Ενημέρωση σχολικής ζωής και πράξης» (Αθήνα), «Πολύπτυχο» (Αθήνα), «Τσιγγάνικος Λόγος» (Πετρούπολη), «Έρευνα» (Αθήνα) κ.ά.
Εφημερίδες: «Εθνικός Αγών» (Λαμία), «Φθιωτική Αλλαγή» (Αθήνα), «Αμφίκλεια» (Αθήνα), «Φάρος μας Όθρυος» (Λαμία), «Δαδιώτικος Παλμός» (Λαμία), «Η Ζιώψη» (Λαμία), «Πρόοδος» (Λαμία), «Κωσταλεξιώτικα Νέα» (Αθήνα), «Δημοκρατική Πορεία» (Υμηττός Αττικής),
«Σοσιαλιστική Παιδεία» (Αθήνα), «Καθημερινή Φθιώτιδα» (Λαμία), «Τα Δημοτικά μας Νέα» (Άγ. Δημήτριος), «Τοπική Αλήθεια» (Άγ. Δημήτριος), «Ο Δημότης» (Πειραιάς), «Ειδήσεις» (Άλιμος) κ.ά.

7.1.5. Επιμέλεια Αφιερωμάτων σε περιοδικά για την Παιδική Λογοτεχνία και την Εκπαίδευση:
α. περ. «Σύγχρονη Εκπαίδευση» (Θέμα: «Τα παιδικά βιβλία και οι συγγραφείς τους»: Δ. Ραβάνης-Ρεντής, Σ. Φίλντιση, Ελ. Τσικριτέα-Χωρεάνθη, Αυ. Παπάκου, Δ. Μανθόπουλος, Κ. Χωρεάνθης, Π. Δαράκη, Χ. Σακελλαρίου, Άλ. Ζέη, Μ. Κλιάφα, Κ. Καλαπανίδας, Αν. Γκέρτσου-Σαρρή, Ζ. Βαλάση, Ει. Μάρρα, Μ. Κοντολέων, Ν. Τζώρτζογλου, Κ. Σίνου, Ρ. Καρθαίου, Λ. Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου), σσς. 49-78 και 24 (Θέμα: «Μελέτη-Κριτική και παιδική λογοτεχνία»: Β. Αγγελοπούλου, Β. Αναγνωστόπουλος, Ζ. Βαλάση, Αντ. Δελώνης, Μ. Κοντολέων, Λ. Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Χ. Σακελλαρίου, Ελ. Τσικριτέα-Χωρεάνθη), τεύχ. 23, 1985, σ. 49-70.
β. περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι» (Θέμα: «Θρησκειολογία ή Θρησκευτικά στα σχολεία;») τεύχ. 399-400, (Θαν. Καραγιάννης, Αλ. Καριώτογλου, Αύγ. Μπαγιόνας, Μ. Μπέγζος, Ευ. Μπιτσάκης, Αθ. Νάκας,), 1997, σσ. 359-376, τεύχ. 401 (Μ. Μερακλής), 1997, σ. 437-438.
γ. περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι» (για τον Παιδαγωγό Μίλτο Κουντουρά) (με συνεργασία) (Θ. Καραγιάννης, Μ. Μπατζακίδου, Γ. Αυγουστίδης, Ευ. Θεοδοσιάδου, Αν. Ταχταλόγλου), τεύχ. 471-472, 2005, σσ. 368-393.

7.1.6. Επιμέλεια αφιερωμάτων σε περιοδικά και εφημερίδες για το έργο του Βασίλη Ρώτα:

α. περ. «Έρευνα» (Αγγέλου, Γ., Αναγνωστόπουλος, Β.Δ., Βαλάκου, Αντ., Κατσίκη-Γκίβαλου, Άντα, Δαμιανάκου, Β., Δελησάββας, Μ., Δημόπουλος, Ντ., Καλλέργης, Ηρ., Καραγιάννης, Θαν., Καράγιωργας, Π., Κεπέσης, Ν., Λαδογιάννη, Γ., Λαζανάς, Β.Ι., Ληναίος, Στ., Μανωλάκης, Άγγ., Μαρρές, Γ., Μερακλής, Μ.Γ., Μπρεντάνου, Κ., Μπάρτζης, Γ.Δ., Πούχνερ, Β., Περγιάλης, Ν., Ρώτας, Νικ., Ρώτας, Ρ.-Π., Σακελλαρίου, Χ., Σαρή, Ζ., Σιμόπουλος, Ηλ., Σταφυλάς, Μ., Τζαμαργιάς, Τ., Ταξιάρχης, Φ., Τσαλίνοβα, Κ., Τσέκερης, Φ.), τεύχ. 1 / 2001, σσ. 3-80
β. περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι» (Ρ.-Π. Ρώτας, Μιχ. Σταφυλάς, Μαρ. Τζαφεροπούλου, Θαν. Καραγιάννης), τεύχ. 443-444 / 2002, σ. 358-379
γ. περ. «Τα Εκπαιδευτικά» (Βασ. Ασημομύτης, Φ.Κ. Βώρος), τεύχ. 63-64 / 2002, σ. 9-26, (Θαν. Καραγιάννης), τεύχ. 65-66 / 2002, σ. 12-29
δ. περ. «Σύγχρονη Εκπαίδευση» (Θαν. Καραγιάννης, Νικηφ. Ρώτας, Αθαν.Ν. Γκότοβος, Κυρ. Πετράκου, Βαρβ. Γεωργοπούλου, Ρ.-Π. Ρώτας), τεύχ. 127 / 2002, σ. 1-39
ε. περ. «Διαβάζω» (Θαν. Καραγιάννης, Ρ.-Π. Ρώτας, Αλ. Ζήρας, Κ. Γεωργουσόπουλος, Θόδ. Γραμματάς, Ανδρ. Καρακίτσιος, Θαν. Βενέτης, Γ. Παπαντωνάκης), τεύχ. 444-445/2002, σ. 78-114
στ. περ. «Διαδρομές» (Βάλτερ Πούχνερ, Θαν. Καραγιάννης), τεύχ. 9-10, Άνοιξη - Καλοκαίρι 2003, σ. 69-92
ζ. περ. «Μανδραγόρας» (Θέατρο του Β. Ρώτα) (Θαν. Καραγιάννης, Βάλτερ Πούχνερ, Κυρ. Πετράκου, Βαρβ. Γεωργοπούλου), τεύχ. 38, 2008

8. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

8.1. Βιβλία:

1. Οδηγός Παιδικού-Νεανικού Βιβλίου-1,-2,-4 (σε συνεργασία με Χάρη Σακελλαρίου και Γιάννη Μπάρτζη), Καστανιώτης, Αθήνα 1986, 1987, 1989, σσσ. 181, 200, 181
Συλλογική εργασία κριτικής παρουσίασης συνολικά (στους τρεις τόμους που συμμετείχα) 281 βιβλίων, από τα οποία παρουσίασα τα 106.
Ο σκοπός μας ήταν με τους Οδηγούς αυτούς στο χέρι, οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς και τα παιδιά να ενημερώνονται για βιβλία, που εκδίδονταν και κυκλοφορούσαν και ήταν κατάλληλα για παιδιά, από μορφολογική – αισθητική άποψη (αρετές ή αδυναμίες), αλλά και από άποψη περιεχομένου (θέμα, ιδεολογία, πρότυπα κ.λπ.). Οι προτάσεις αυτές των βιβλίων συνοδεύονταν, αρχικά από μια περίληψη του έργου, από απόψεις και κρίσεις μας, που σχετίζονταν με την ιδεολογία των κειμένων, με τα μηνύματα που ο συγγραφέας έστελνε έμμεσα στους αναγνώστες ή με τα πρότυπα που έδινε μέσα από τη δράση και τη συμπεριφορά των ηρώων του, τα οποία είχαν παιδαγωγικό και κοινωνικό χαρακτήρα ή με τη γλώσσα που προτιμούσε ο λογοτέχνης να εκφράσει συναισθήματα και ιδέες ή να περιγράψει πρόσωπα, πράγματα, τοπία και καταστάσεις. Όταν επρόκειτο για το έργο ξένου συγγραφέα, αναφέρονταν οι μεταφράσεις ή διασκευές του στη γλώσσα μας και υποδείχνονταν οι καλύτερες κατά τη γνώμη μας.
Με τους Οδηγούς αυτούς οι αναγνώστες ενημερώνονταν για την εκδοτική παραγωγή της εποχής εκείνης, για ότι καλύτερο κυκλοφορούσε για νήπια, παιδιά και εφήβους και το οποίο, αφού επιλέγαμε μέσα από πολλά βιβλία, παρουσιάζαμε στη συνέχεια στους αναγνώστες μας.
Τα παρουσιαζόμενα βιβλία κατατάσσονταν σε πίνακες «κατά ηλικία των παιδιών» και «κατά λογοτεχνικό είδος» (παραμύθια, ιστορίες-παραμυθικές ιστορίες, διηγήματα-αφηγήματα, χρονικά-ταξιδιωτικά, μυθιστορήματα, μυθιστορηματικές βιογραφίες, ποίηση, θέατρο, βιβλία γνώσεων κ.λπ.). Ακολουθούσαν «Ευρετήριο των βιβλίων που παρουσιάστηκαν» Ελλήνων και ξένων συγγραφέων και πίνακας με τα «Βιβλία που εκδόθηκαν» την περασμένη, από την έκδοση του τόμου, χρονιά.

2. Παιδαγωγικά Πορτρέτα, Ντουντούμης, Αθήνα 1992, σσ. 272
Το βιβλίο περιέχει 19 πορτρέτα σπουδαίων Ελλήνων και ξένων Παιδαγωγών, οι οποίοι με το πολυσήμαντο έργο τους άνοιξαν δρόμους στην Ιστορία της Εκπαίδευσης και της Παιδαγωγικής. Βέβαια, οι σπουδαίοι Παιδαγωγοί ήταν περισσότεροι. Εδώ, έγινε κάποια επιλογή, με κριτήριο, τουλάχιστο για τους Έλληνες, τη συμμετοχή και τη συνοδοιπορία τους στις τάξεις του Γλωσσικού, Εκπαιδευτικού και Κοινωνικού Δημοτικισμού.
Παρουσιάζονται οι εξής Παιδαγωγοί: Δ. Γληνός, Αλ. Δελμούζος, Ρ. Ιμβριώτη, Μ. Κουντουράς, Μ. Παπαμαύρος, Ευ. Παπανούτσος, Κ. Σωτηρίου, Μ. Τριανταφυλλίδης, Εδ. Κλαπαρέντ, Ου. Κρούπσκαγια, Σ. Μακάρενκο, Μ. Μοντεσόρι, Αλ. Νιλ, Οβ. Ντεκρολί, Ρ. Ντράικορς, Ι.-Ε. Πεσταλότσι, Ζ. Πιαζέ, Ι.-Ι. Ρουσό, Φρ. Φρέμπελ.
Αρχικά παρουσιάζεται η ζωή και το έργο του κάθε Παιδαγωγού και στη συνέχεια: α. η Εργογραφία του, β. Αποσπάσματα από το έργο του, γ. Απόψεις άλλων για το έργο του και δ. Βιβλιογραφία.

3. Αυγή Παπάκου Αυγή. Γνωριμία με τη ζωή και το έργο της, Βιβλιογονία, Αθήνα 1993, σσ. 293
Αρχικά επιχειρείται μια σύντομη παρουσίαση συνολικά του έργου της συγγραφέα, με κάποιους σχολιασμούς και ακροθιγείς παρατηρήσεις, Ένα έργο, το οποίο στη συντριπτική του πλειοψηφία απευθύνεται σε νήπια, παιδιά και εφήβους.
Επίσης, παρουσιάζεται ολόκληρη η εργογραφία της, δηλ. το λογοτεχνικό έργο της για παιδιά (παραμύθια, παραμυθιακές ιστορίες – ιστορίες, αφηγήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα), αλλά και οι αυτοτελείς εκδόσεις της για ενήλικους (εργο-βιογραφίες, συλλογές παραμυθιών).
Στη συνέχεια, έχω επιλέξει, μετά από έρευνα, ένα σημαντικό μέρος από τα πιο αξιόλογα άρθρα και μελετήματά της, που αφορούν: α. την Παιδική Λογοτεχνία(13), β. την Παιδαγωγική (7), γ. την ειρήνη και το διεθνές έτος παιδιού (4), δ. τη γυναίκα και το γυναικείο κίνημα (2).
Τέλος, συγκεντρώνεται και παρατίθενται κριτικές απόψεις ειδικών για τα βιβλία της και γενικές απόψεις για το έργο της.
Ένα βιβλίο, με πλούσιο υλικό για μελλοντική αποτίμηση του συγγραφικού έργου της Αυγής Παπάκου, για συγγραφή μονογραφίας ή όποιου άλλου σχετικού μελετήματος.

4. Ζωή Σπυροπούλου. Μια πρώτη προσέγγιση στο συγγραφικό της έργο, Αθήνα 1993, σσ. 24
Πρόκειται για διάλεξη στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων (9.5.1993), όπου παρουσιάστηκε συνοπτικά το έργο της Εκπαιδευτικού – Θεατρικού Συγγραφέα – Πεζογράφου, Ζωής Σπυροπούλου.
Εκτός από την ομιλία, παρατίθενται δείγματα γραφής του λογοτεχνικού έργου της και κριτικές απόψεις για τα βιβλία της.

5. Θεματολογία Παιδικής Λογοτεχνίας, Νικόδημος, Αθήνα 1999, σσ. 223
Το βιβλίο περιέχει χιλιάδες τίτλους βιβλίων, λογοτεχνικών και γνώσεων, για παιδιά και εφήβους, ηλικίας 6-14 χρόνων, τα οποία είναι ταξινομημένα σε 203 θέματα.
Ένα παράδειγμα: Βιβλία για παιδιά με θέμα τις Φυσικές Επιστήμες: α. Αστρονομία-Κοσμογραφία, α.1. Η Γη, β. Βιολογία-Γενετική, γ. Γεωγραφία, γ.1. Γεωγραφία Ελλάδας, γ.1.1. Αθήνα, γ.2. Γεωγραφία Ευρώπης, γ.3. Γεωγραφία Ηπείρων, γ.4. Γεωγραφία (γενικά), γ.4.1. Βουνό, γ.4.2. Θάλασσα, γ.4.3. Λίμνη, γ.4.4. Ποτάμι, γ.4.5. Διάφοροι λαοί, γ.4.6. Ο κόσμος, δ. Γεωλογία-Ορυκτολογία, ε. Δασοπονία, στ. Ζωολογία, στ.1. Ζώα (γενικά)-Ζώα του σπιτιού και του αγροκτήματος, στ.1.1. Γάτες, στ.1.2. Σκυλιά, στ.1.3. Άλογα-Γαϊδούρια, στ.1.4. Ποντίκια, στ.1.5. Γουρούνια, στ.1.6. Κατσίκες-Πρόβατα, στ.1.7. Χελώνες, στ.2. Ζώα του δάσους και της υπαίθρου, στ.3. Ζώα της ζούγκλας, στ.4. Ζώα της θάλασσας και της λίμνης, στ.4.1. Ψάρια, στ.4.2. Φώκιες, στ.5. Ζώα άλλων περιοχών, στ.6. Ερπετά, στ.7. Πουλιά, στ.8. Αμφίβια, στ.9. Έντομα, στ.9.1. Μυρμήγκια, ζ. Μετεωρολογία, η. Οικολογία, θ. Σπηλαιολογία, ι. Τηλεπικοινωνία, ια. Φυσική, ια.1. Φυσική-Τεχνολογικά επιτεύγματα, ια.1.1. Αυτοκίνητα, ια.1.2. Καράβια, ια.1.3. Αεροπλάνα, ια.1.4. Διαστημόπλοια, ια.1.6. Μηχανές, ια.1.7. Οικοδομήματα, ια.1.8. Τα μεγάλα θαύματα του κόσμου, ια.1.9. Πειράματα, ιβ. Φυτολογία, ιβ.1. Φυτά (γενικά)- Λουλούδια, ιβ.2. Δέντρα, ιβ.3. Φρούτα-Λαχανικά, ιβ.4. Έρευνα-Πειράματα με φυτά, ιγ. Χημεία, ιδ. Ωκεανολογία.
Επίσης, υπάρχουν πίνακες με έργα 9 Κλασικών Ελλήνων συγγραφέων, όπου φαίνεται σε ποιους εκδοτικούς οίκους έχουν εκδοθεί και πίνακες με έργα 66 Κλασικών ξένων συγγραφέων, όπου φαίνεται σε ποιους εκδοτικούς οίκους έχουν μεταφραστεί.

6. «Με την ορμή της νιότης...» Δεκατέσσερα κείμενα για τα βιβλία των παιδιών και τους συγγραφείς τους, Άγ. Δημήτριος 2001, σσ. 112
Στο βιβλίο συγκεντρώνονται και αναδημοσιεύονται 14 κείμενα, τα οποία αφορούν στην παιδική μας λογοτεχνία, στα βιβλία (και περιοδικά), δηλαδή, που απευθύνονται στα παιδιά, αλλά και κείμενα που αφορούν σε κάποιους από τους λογοτέχνες-συγγραφείς βιβλίων για παιδιά και στο έργο τους.
Επιλέχτηκαν από ένα πλήθος δημοσιευμένων ή μη κειμένων μου. Είχαν και έχουν ως σκοπό να πληροφορήσουν γονείς και εκπαιδευτικούς, να μεταδώσουν τις απόψεις και κρίσεις μου για βιβλία, κείμενα, θέματα, πρόσωπα. Κείμενα που αναφέρονται στο περιεχόμενο και στη θεματολογία των αναγνωσμάτων που απευθύνονται στα παιδιά και στους εφήβους.

7. Ορίζοντες στη γνώση και στ΄ όνειρο, Άγ. Δημήτριος 2001, σσ. 120

Στο βιβλίο συγκεντρώνονται και αναδημοσιεύονται, από περιοδικά και εφημερίδες, όπου κατά καιρούς τις είχα δημοσιεύσει, 81 βιβλιο-κριτικές βιβλίων που απευθύνονται σε νήπια, παιδιά και εφήβους.

8. Ο Βασίλης Ρώτας και το έργο του για παιδιά και εφήβους. Θέατρο – Ποίηση –Πεζογραφία – «Κλασσικά Εικονογραφημένα». Ερμηνευτικές, θεματολογικές, ιδεολογικές, παιδαγωγικές προσεγγίσεις (διδακτορική διατριβή), Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2007, σσ. 640
Η διδακτορική μου διατριβή, η οποία εκπονήθηκε στο Παιδαγ. Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστ. Ιωαννίνων (Σχολή Επιστημών Αγωγής) (2005).

9. ΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ

9.1. Γενικές κρίσεις

o Δρ Αθαν. Φραγκούλης, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων, εφ. «Τα Δημοτικά μας Νέα», τεύχ. 67, Ιούν. 2001 (αποσπάσματα από ομιλία του στο Δημοτικό Θέατρο Αγ. Δημητρίου, στις 30.5.2001)
«Πριν λίγες μέρες δε γνώριζα τον κ. Καραγιάννη. Η ολιγόλεπτη επικοινωνία που είχα μαζί του μου έδωσε τη δυνατότητα να διαπιστώσω μερικές από τις αρετές που τον διακρίνουν. Πρόκειται για έναν εκπαιδευτικό χαρισματικό, με άριστη επιστημονική κατάρτιση, πλήρη ενημέρωση [...] Ο κ. Καραγιάννης δείχνει με τα βιβλία του πως είναι ένας προοδευτικός και φιλοπρόοδος δάσκαλος. Προσπαθεί και εργάζεται και αγωνίζεται για την πρόοδο και την εξέλιξη, πασχίζει και νοιάζεται για το νέο, το διαφορετικό, το καλύτερο, το τελειότερο και επιθυμεί να συμβάλει στην πρόοδο της κοινωνίας, της επιστήμης, της παιδείας. Προσπαθεί να βρει νέους δρόμους, νέες μεθόδους, νέες πρακτικές και σαν εμπνευσμένος και φωτισμένος παιδαγωγός να βοηθήσει όλους όσοι ασχολούνται με το παιδί να δώσουν σ’ αυτό ό,τι το ευχαριστεί, ό,τι το ωφελεί και γενικότερα ό.τι του ταιριάζει. [...]»

o Γιώργος Παπαστάμος, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, Μελετητής Λογοτεχνίας, «Θανάσης Καραγιάννης. Ο σεμνός δάσκαλος κι ο αντικειμενικός κριτικός του σύγχρονου παιδικού βιβλίου», περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 318, 1988, σσ. 268-271
Απόψεις για το περιοδικό «Φθιωτική Σκέψη» (1978-1979): «[...] Αλλά, από την όλη αυτή σκόπιμη και ενίοτε άσκοπη περιπλάνησή μου, ανά την “άνω” απεράντια “Φθιωτική” και ακροκεραύνεια Σκέψη...μου, μένει η πρωτοσέλιδη κραυγή αγωνίας του δασκάλου-Διευθυντή της: Θανάση Καραγιάννη!! Είναι η προσπάθεια ενός ανθρώπου, που αγωνίζεται μόνος να κρατήσει ένα Περιοδικό στην Επαρχία· [...] και η κραυγή γενναία όχι παρακαλεστική, αλλά καθαρά ανθρώπινη, θαυμαστά ακούραστη και σαν σε προσκλητήριο αφύπνισης εκ της νάρκης – νάρκης μεταεμφυλιακής, μεταχουντικής χειμερίας και σίγουρα δολοφονικής, εν ναρκοπεδίω: Α γ α π η τ ο ί Α ν α γ ν ώ σ τ ε ς (με χειρόγραφη έκκληση), “περιμένω να συνεργαστούμε...” Είναι συγκινητικό!! Πόσοι τέλος πάντων, από μας, τους μεγαλόσχημους εκπαιδευτικούς, βγάλαμε εν Επαρχία Περιοδικό – Επιστήμης και Ζωής; Κλέος, φίλε Θανάση, τούτο και γέρας· τούτο μόνο να έχεις στο ενεργητικό σου, στην πνευματική σου πορεία, αρκεί...[...]»

o Αλεξίου, Αλ.-Παπάκου, Αυ., Σύγχρονα πρόσωπα και έργα της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας, Γ. Β. Βασδέκης, Αθήνα 1989, σσ. 68-70

o Χάρη Πάτση, Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τόμος 13ος, 2007, σ. 276-278


o Αντώνης Δελώνης, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, Διευθυντής του περ. «Σπουδές», τεύχ. 1, Σεπτ.-Οκτ. 2000, σ. 57
«Από τους πιο σημαντικούς εργάτες και, θα έλεγα, πρωτεργάτες της παιδικής λογοτεχνίας, την τελευταία 20ετία, είναι ο Θανάσης Καραγιάννης. Δημιουργικός, σεμνός και αθόρυβος έχει δώσει και δίνει πολλά στο χώρο της μαχόμενης διδασκαλικής παρουσίας, όχι μόνο στη σχολική τάξη, αλλά και στα παιδικά οράματα. Ακάματος ερευνητής και λεπτολόγος στη δουλειά του, έχει δηλώσει ταυτότητα: ερευνητής-κριτικός της παιδικής λογοτεχνίας. το θεωρούμε σημαντικό αυτό γιατί φανερώνει την υπευθυνότητά του.»
o Σούλα Ροδοπούλου, Λογοτέχνης-Συγγραφέας (παρουσίαση του έργου του Θαν. Καραγιάννη κατά την εκδήλωση της βράβευσής μου από τον Κ.Ε Π Β., στις 2 Απρ. 2001 ), «Δελτίο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, 2001»
«[...] Το Θανάση Καραγιάννη. Ερευνητή, ακούραστο και μεθοδικό, που με συνέπεια πρόσφερε, προσφέρει και θα προσφέρει πολλά στην υπόθεση του παιδικού και νεανικού βιβλίου και στον πολιτισμό γενικά. Εντός και εκτός του σχολείου αγωνίστηκε και αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις για τη διάδοση της παιδικής λογοτεχνίας. [...] Πλήθος οι μελέτες και τα άρθρα του σε περιοδικά και εφημερίδες. [...] Από τους πρώτους εκπαιδευτικούς που έφερε το παιδί κοντά στο καλό ελληνικό βιβλίο. Από τους πρώτους που κάλεσε συγγραφείς στα σχολεία όπου υπηρέτησε. Όχι μια φορά, έτσι ευκαιριακά, όπως κάνουν αρκετοί συνάδελφοι, αλλά συστηματικά και αδιάκοπα. Ίδρυσε βιβλιοθήκες και τροφοδότησε με βιβλία πολλά σχολεία της επαρχίας. [...]»

o Σούλα Ροδοπούλου, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 363, 2003
«Ανήσυχος και δημιουργικός, πάντα προβληματισμένος, ακούραστος, τιμά τον Έλληνα δάσκαλο με την παρουσία του. Έχει δώσει πολλά κι ως κριτικός της παιδικής λογοτεχνίας και ως μελετητής. Μακάρι να είχαμε ακόμη μερικούς τέτοιους δασκάλους!»

10.2. Κρίσεις για διάφορα έργα

Περιορίζω την αναφορά μου σε ορισμένες μόνο κριτικές παρουσιάσεις και κρίσεις για τα αναφερόμενα παρακάτω έργα μου:

 Παιδαγωγικά Πορτρέτα, Ντουντούμης (1992)

Γέρου, Θεόφρ., Παιδαγωγός, περ. «Κ.ΛΠ.», Σεπτ. 1993
«[...] Κατά τη γνώμη του συγγραφέα έχουμε ανάγκη όχι μόνο από πορτρέτα, αλλά και από μονογραφίες. Την παράθεση των πορτρέτων την τοποθετεί στην περιοχή της Ιστορία της Εκπαίδευσης. Η γενική τάση, την οποία αποδέχεται και ο συγγραφέας, είναι να ενισχυθεί η Ιστορία της Εκπαίδευσης, καθώς και η ανάδειξη, γνωριμία και προβολή κάθε προσωπικότητας που με την πρωτοπόρα δράση της, τις πρωτοβουλίες της και τις επιστημονικές επιτεύξεις της συνέβαλε στη δημιουργία μιας καλύτερης εκπαίδευσης.»

Κώστας Παππάς, Φιλόλογος-Συγγραφέας, εφ. «Αυγή», 2.5.1993
«Σε μια εποχή έντονου ατομισμού, ιδιώτευσης και άμβλυνσης των αισθημάτων χρέους, βιβλία σαν κι αυτό είναι απαραίτητα, όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς, αλλά και για κάθε άνθρωπο, για κάθε πολίτη. [...] Ο κ. Καραγιάννης μόχθησε πολύ για την παρουσίαση των πορτρέτων που ανέφερα. [...] Ένα βιβλίο για τους φιλόσοφους-παιδαγωγούς που δημιούργησαν τη νεότερη παιδαγωγική σκέψη και επιστήμη. Στην εποχή της ιδιώτευσης και αλλοτρίωσης το βιβλίο αυτό είναι μια μορφή αντίστασης κι ένα σάλπισμα για τη δημιουργία συλλογικής συνείδησης.»

Ράπτης, Ν., Παιδαγωγός, πρ. Δ/ντής Παιδ. Ακαδημιών, περ. «Σχολείο και Ζωή», τεύχ. 1, 1993
«Ο Θανάσης Καραγιάννης, που δεν είναι μόνο δοκιμιογράφος και εκλεκτός εκπαιδευτικός, με προχωρημένες σπουδές και πολύ αξιόλογη συγγραφική δράση και πείρα, αλλά ταυτόχρονα διακατέχεται από πνεύμα ερευνητικό, εξεταστικό και από φιλοπροόδους τάσεις, σκέφθηκε να προσφέρει στον εκπαιδευτικό κόσμο της χώρας μας ένα πολύτιμο συναξάριο παιδαγωγικής ιστορίας, εμπειρίας και σοφίας και μάλιστα να πραγματοποιήσει αυτή την προσφορά του με ένα εντυπωσιακό, ευχάριστο, ευσύνοπτο, περιεκτικό και πολύ εύληπτο και αποδοτικό τρόπο. Δεν ακολούθησε την πεπατημένη οδό, δεν έδωσε απλώς βιογραφίες μεγάλων παιδαγωγών, Ελλήνων και ξένων, αλλά, καινοτομώντας, την ξεπέρασε κατά πολύ και κατόρθωσε να δώσει κάτι που έλειπε από τη χώρα μας, κάτι το πρωτοποριακό. [...] Ο κ. Καραγιάννης μας έδωσε ένα βιβλίο φροντισμένο με πολλή αγάπη, ζήλο και μεράκι, ένα βιβλίο ιδιαίτερα ευπαρουσίαστο και εντυπωσιακό, γεμάτο προσδοκίες και οραματισμούς (για να μη πω οπτασιασμούς), που δεν ενημερώνει και δεν πληροφορεί απλά, αλλά προβληματίζει, ακονίζει την κρίση μας, εμπνέει. »

Σιατόπουλος, Δ., Δικηγόρος – Λογοτέχνης – Συγγραφέας – Κριτικός βιβλίου, εφ. «Εστία», 16.7.1994
«Εκπαιδευτικός και σεμνός δημιουργικός λόγιος ο κ. Θαν. Καραγιάννης παρέχει με το βιβλίο του μια θετική συμβολή στη διεθνή γραμματεία του εκπαιδευτικού χώρου. [...] Η εργασία αυτή έχει δύο σημαντικά προσόντα. Πρώτον την επιμελή έρευνα. Ο εκπαιδευτικός βοήθησε πολύ σ’ αυτό. Προσέτρεξε σε πηγές, είδε την καταβολή στις παιδευτικές κλίμακες κάθε μελετωμένου, πλησίασε τα κείμενα, παρουσιάζοντας και χαρακτηριστικά τους αποσπάσματα. Και μέσα από τον μόχθο και λόγο συνέθεσε κάθε προσωπικότητα. Το δεύτερο είναι η άψογη γραφή. Η πυκνή φράση, ο λεπτός στοχασμός, η κοινωνικοπαιδευτική παρατήρηση κερδίζουν τον αναγνώστη, ευαισθητοποιούν το μελετητή. Κι ως ένα σημείο αποτελεί τόλμημα να προσπαθήσεις να κλείσεις μια ζωή σαν του Ζαν Ζακ Ρουσσώ, σε 9-10 σελίδες και να επιτύχεις, χωρίς ατυχίες παραλήψεων κι αβλεψιών. Με πολλήν ικανοποίηση το διαπίστωσα.»

Δρ Γιάννης Δ. Μπάρτζης, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, εφ. «Ριζοσπάστης», 3.6.1993
«[...] Ένα καλαίσθητο βιβλίο, γραμμένο με γλαφυρότητα, σαφήνεια και νηφαλιότητα. Χωρίς προκαταλήψεις και μισαλλόδοξο πνεύμα, παρουσιάζονται ο ένας πλάι στον άλλο, όλοι οι μεγάλοι της εκπαίδευσης από τον Ρουσό, τον Κλαπαρέντ, την Μαρία Μοντεσόρι μέχρι τους άγνωστούς μας, την Κρούπσκαγια, τον Μακαρένκο ή τον αντιαυταρχικό Αλ. Νιλ. [...] Ο Θανάσης Καραγιάννης παρουσιάζει μια πρωτότυπη και ολοκληρωμένη εργασία, πολύτιμη για τους εκπαιδευτικούς και των δύο βαθμίδων, που δεν πρέπει να λείπει από καμιά σχολική βιβλιοθήκη, αλλά να αποτελεί εγκόλπιο αφετηρίας έρευνας και μελέτης για κάθε καθηγητή, δάσκαλο, μετεκπαιδευόμενο ή φοιτητή.»

Αποστολόπουλος, Β., Εκπαιδευτικός – Ποιητής, εφ. «Λαμιακός Τύπος», 8.12.1993
«[...] Ο συγγραφέας με αληθινή αγάπη και αίσθημα ευθύνης διάταξε την ύλη του. [...] Τούτο τον καιρό, που καθεύδει η Παιδαγωγική μας επιστήμη, το βιβλίο του κ. Καραγιάννη έρχεται σαν μικρό εγερτήριο σάλπισμα που καλεί όλους τους εκπαιδευτικούς, πνευματικούς και κοινωνικούς παράγοντες, να πάρουν μια γεύση της παιδευτικής του αξίας. [...]»

Φουρτούνης, Β., Εκπαιδευτικός, εφ. «Πολίτης του Νέου Κόσμου», Αρ. φύλ. 3, Ιαν. 1994
«Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας κάνει μια προσπάθεια να παρουσιάσει τη ζωή και το έργο 19 παιδαγωγών. Οι παιδαγωγοί αυτοί είναι παράδειγμα προς μίμηση για τους νεότερους τόσο όσον αφορά την επιστημονική τους δραστηριότητα, αλλά και τις εκπαιδευτικές τους προσπάθειες. Ο σύγχρονος παιδαγωγός έχει πολλά να μάθει από τη ζωή των 19 αυτών προσωπικοτήτων.»

Παππάς, Κ., Φιλόλογος, Εφ. «Αυγή», 2.5.1993
«Σε μια εποχή έντονου ατομισμού, ιδιώτευσης και άμβλυνσης των αισθημάτων χρέους, βιβλία σαν το παραπάνω είναι απαραίτητα, όχι μόνο για εκπαιδευτικούς, αλλά για κάθε άνθρωπο, κάθε πολίτη. [...] Ο κ. Καραγιάννης μόχθησε πολύ για την παρουσίαση των πορτρέτων που ανέφερα. Δίνει τη ζωή τους, το έργο τους (συνολικά), εργογραφία, βιβλιογραφία και αποσπάσματα απ’ το έργο τους. [...] Στην εποχή της ιδιώτευσης και αλλοτρίωσης το παραπάνω βιβλίο είναι μια μορφή αντίστασης κι ένα σάλπισμα για τη δημιουργία συλλογικής συνείδησης.»

Χαραλάμπους, Δ., Εκπαιδευτικός, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 360, 1993
«Ο γνωστός εκπαιδευτικός και συγγραφέας Θαν. Καραγιάννης με τη νέα του εργασία συμβάλλει επιτυχημένα και αποτελεσματικά ώστε να έρθει ο αναγνώστης σε μια επαφή γνωριμίας με τις μορφές παιδαγωγών. [...] Στη δομή της εργασίας του Θ.Κ. φαίνεται καθαρά η συνέπεια του επιστήμονα, αλλά και ο αγώνας και η αγωνία του σύγχρονου μάχιμου εκπαιδευτικού. [...]»

Ροδοπούλου, Σούλα, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 363, 1993

«Ο Θανάσης Καραγιάννης με το βιβλίο του “Παιδαγωγικά Πορτρέτα”, μας προσφέρει με ωραίο τρόπο, τις εκπαιδευτικές φυσιογνωμίες, που δούλεψαν και αγωνίστηκαν σ’ αυτόν τον τόπο αλλά και σε άλλες χώρες. Είναι το βιβλίο του ένα πολύτιμο απόκτημα για τη βιβλιοθήκη κάθε Έλληνα και ιδιαίτερα κάθε εκπαιδευτικού.
Η γλώσσα του γλαφυρή και ρέουσα, εξυπηρετεί την αναγλυφικότητα του κειμένου. Εκτυπώνει με διαύγεια και σαφήνεια την προσωπικότητα των λαμπρών αυτών εκπαιδευτικών […] τους φέρνει κοντά μας, περιγράφοντας τη ζωή τους και δίνοντας δείγματα της γραφής τους. […] Ο Θανάσης Καραγιάννης κουράστηκε, μόχθησε πολύ, πρέπει να πούμε, για να παρουσιάσει αυτό το έργο του, που καλύπτει ένα κενό της βιβλιογραφίας στο χώρο της εκπαίδευσης. Του αξίζει κάθε έπαινος, για το στέρεο γράψιμό του, το λιτό και χωρίς επαναλήψεις. […] Καταλαβαίνω πως το στοιχείο του είναι το δοκίμιο κι απόλαυσή γι’ αυτόν η έρευνα.»

Νικολοπούλου, Π., Εκπαιδευτικός – Λογοτέχνης, περ. «Γαρδικιώτικα Χρονικά», 1993

 Αυγή Παπάκου. γνωριμία με τη ζωή και το έργο της (1993)

 Θεματολογία Παιδικής Λογοτεχνίας (1999)

Μ.Γ. Μερακλής, Ομ. Καθηγητής Κοινωνικής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 426-427, 2000
«Ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο (πραγματικό εργαλείο) του Θανάση Καραγιάννη, Θεματολογία Παιδικής Λογοτεχνίας, κυκλοφόρησε πρόσφατα[...]»

Βασσ. Δ. Αναγνωστόπουλος, Καθηγητής Παιδαγ. Τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, περ. «Διαδρομές», τεύχ. 60, 2000
«[...] ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για τους εκπαιδευτικούς, συγγραφείς, φοιτητές, βιβλιοπώλες, και για όσους ασχολούνται με την παιδική λογοτεχνία. [...] Στο βιβλίο αυτό καταχωρίζονται χιλιάδες τίτλοι βιβλίων για παιδιά 6-14 χρόνων ταξινομημένα σε 203 θεματικές ενότητες. Είναι βιβλίο χρηστικό, εργαλείο στην τάξη αλλά και στο σπίτι, απαραίτητο για την έρευνα και μελέτη της παιδικής λογοτεχνίας. Θεωρώ ότι αποτελεί ουσιαστική συμβολή στη βιβλιογραφία της παιδικής λογοτεχνίας και γενικά του παιδικού βιβλίου. [...]»

Μπενέκος, Π. Α., Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου-Συγγραφέας-Μελετητής Λογοτεχνίας, «Παιδεία και Λογοτεχνία. Πορτρέτα», περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 438, 2001, σσ. 451- 452
«Θα σταθώ σε μία από τις τελευταίες και πιο εντυπωσιακές εργασίες εργογραφικής καταγραφής και θεματικής επεξεργασίας που ανήκει στον εκπαιδευτικό της Δημοτικής Εκπαίδευσης Θανάση Καραγιάννη. Δάσκαλος με πολύχρονη διδακτική πείρα, με πολλαπλά ενδιαφέροντα και έντονους προβληματισμούς γύρω από το ρόλο του παιδικού βιβλίου, επίμονος μελετητής και κριτικός της Π.Λ., ανέλαβε ένα πραγματικά επίμοχθο και φιλόδοξο έργο: να συγκεντρώσει σε έναν τόμο σχεδόν ολόκληρη τη σχετική βιβλιοπαραγωγή που του ήταν προσιτή στη δεκάχρονη έρευνα που έκανε γι’ αυτό το σκοπό. Ο Καραγιάννης κατέγραψε χιλιάδες βιβλία από την ελληνική και παγκόσμια παραγωγή και τα ταξινόμησε σε μικρές θεματικές ενότητες (κάπου 200 έννοιες, κατηγορίες και γνωστικές περιοχές) [...] Η ταξινομία που επέλεξε είναι ασφαλώς ασυνήθιστη, αν όχι πρωτότυπη, αλλά πολλαπλά ωφέλιμη για όλους όσοι εμπλέκονται στην παραγωγή και χρήση του παιδικού βιβλίου. [...] είναι αρκετή να εγείρει νέα ενδιαφέροντα και να δώσει καινούριες ιδέες στους χρήστες της. Πάντως, αυτός ακριβώς ο τρόπος οργάνωσης του υλικού δείχνει το πάθος για προσφορά στην παιδεία, τον πολιτισμό που οραματίζεται να φτάσει και στον απλό και ανίδεο συμπολίτη μας. Δείχνει ταυτόχρονα και το μόχθο που χρειάστηκε να δαμάσει όλο αυτό το υλικό, αν σκεφτούμε πόσο δύσκολο είναι να ταξινομηθεί ένα λογοτεχνικό κυρίως κείμενο κάτω από έναν τίτλο-έννοια. [...] Αποτελεί την πληρέστερη εργογραφική δουλειά [...] ο Θανάσης Καραγιάννης θητεύει παράλληλα και με τον ίδιο ζήλο και στον τομέα της κριτικής του βιβλίου όπως και της συνολικότερης αποτίμησης του έργου συγκεκριμένων συγγραφέων [...]»

Γεώργ. Παπαντωνάκης, Επίκ. Καθηγητής Παιδαγ. Τμήματος Πανεπιστημίου Αιγαίου, περ. «Σύγχρονη Εκπαίδευση», τεύχ. 124, 2002, σ. 163-164
«Σχετικά πρόσφατα, στο χώρο της Παιδικής Λογοτεχνίας κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Νικόδημος, ένα πολύτιμο βιβλίο. [...] Πρόκειται για το βιβλίο του Θανάση Καραγιάννη, Θεματολογία Παιδικής Λογοτεχνίας, το οποίο ανήκει στα βιβλία που “δε διαβάζονται” αλλά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα, αφού αποτελούν εργαλεία τόσο για τους μελετητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς. Ακόμα και για τα παιδιά και τους εφήβους που ψάχνουν να βρουν ένα βιβλίο με συγκεκριμένο θέμα να διαβάσουν. [...] το βιβλίο, που περιλαμβάνει “χιλιάδες τίτλους βιβλίων για παιδιά και εφήβους. ηλικίας 6-14 χρόνων”, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο οπισθόφυλλο. Η αξία του λοιπόν είναι δεδομένη μόνο και μόνο από το ότι ο συγγραφέας κατάφερε να συγκεντρώσει τόσο πολλούς τίτλους και να βοηθήσει κάθε ενδιαφερόμενο στις επιλογές του. Ο σ. ασχολείται συστηματικά με την Παιδική Λογοτεχνία και είναι συντάκτης πολλών οδηγών παιδικού και νεανικού βιβλίου. Η διαπίστωση αυτή αποκαλύπτει την έναγχη προσπάθειά του να βοηθήσει όσους κινούνται στο χώρο αυτό (μαθητές, σπουδαστές, εκπαιδευτικούς, γονείς, βιβλιοθηκονόμους και μελετητές) να ανακαλύψουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα τα βιβλία που τους χρειάζονται, για να μελετήσουν το θέμα τους ή να επιλέξουν βιβλία που θα τους ενδιέφεραν. [...] αποτελεί και την αξία του βιβλίου, το οποίο ως πόνημα ενός και μόνο ανθρώπου αποδεικνύει ότι η όλη εργασία του Θ. Καραγιάννη και τόλμημα και άθλος μπορεί να χαρακτηριστεί. [...] Η συμβολή του βιβλίου στη μελέτη της Παιδικής Λογοτεχνίας και στην ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας είναι, νομίζουμε, σημαντική και αυταπόδεικτη. Απαιτείται μόνο να μάθουμε να χρησιμοποιούμε βιβλία σαν κι αυτά, τα οποία μας βγάζουν από πολλά “αδιέξοδα”. Και η βοήθεια του Θ. Καραγιάννη είναι πολύτιμη. Ας μην ξεχνούμε ότι κατά καιρούς έχουμε δει δημοσιεύματα του ίδιου στη “Σύγχρονη Εκπαίδευση” που αναφέρονται στα δοκίμια και στις μελέτες για την Παιδική Λογοτεχνία, ιδιαίτερα χρήσιμα και αυτά για τους φοιτητές και τους μελετητές. [...]»

Αντώνης Δελώνης, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, Διευθυντής του περ. «Σπουδές», τεύχ. 1, Σεπτ.-Οκτ. 2000, σ. 57
«[...] είναι ένα σύνθετο έργο, προϊόν 10ετούς κοπιαστικής έρευνας και κατάταξης των βιβλίων για παιδιά και νέους σε διακόσια (200) θέματα. Χιλιάδες βιβλία κατατάσσονται σε γενικές κατηγορίες (θέματα) και υποκατηγορίες χωρίς να αξιολογούνται. [...] Ο Θ.Κ. προσφέρει το αναγκαίο υλικό, ώστε οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων να ενημερωθούν σωστά για τα υπάρχοντα λογοτεχνικά βιβλία και να τα συνδέσουν με τα μαθήματα και τη ζωή του σχολείου. [...] Προσωπικά, βρίσκω πως για το σύγχρονο εκπαιδευτικό είναι ένα είδος εργαλείου για τη δουλειά του στο σχολείο, αλλά πέρ’ απ’ αυτό, παρέχει ένα ποταμό πληροφοριακού υλικού στις 222 σελίδες του. Πιστεύω πως είναι μια σπουδαία ερευνητική εργασία [...]»
Ελένη Σαραντίτη, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, Προλογίζει το ενλόγω βιβλίο μου, σ. 3
«Ο δάσκαλος Θανάσης Καραγιάννης, χρόνια στην υπηρεσία του παιδιού και του βιβλίου, γνώστης όσο λίγοι της παιδικής λογοτεχνίας, ευαίσθητος απέναντί της, επιχείρησε κάτι που μόνο τόλμημα θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς: συγκέντρωσε, μελέτησε, σύγκρινε και αξιολόγησε χιλιάδες παιδικά βιβλία, τα περισσότερα θα λέγαμε όσων κατά καιρούς κυκλοφόρησαν και κυκλοφορούν στη χώρα μας, τα κατέταξε κατά θέμα, και μέσα από χρηστικούς πίνακες, μας τα παρέδωσε προς όφελος όλων μας, των δασκάλων δηλαδή, των γονιών, βιβλιοθηκονόμων και σπουδαστών, συγγραφέων, βιβλιοπωλών και πλήθος άλλων ενδιαφερομένων. Αλλά παρόμοιο εγχείρημα, απορίας άξιον είναι, πώς ολοκληρώθηκε με τόση συνέπεια και μεράκι μονάχα από ένα άτομο τη στιγμή που θα χρειαζόταν ίσως ομάδα ειδημόνων. Ας μη λησμονούμε, όμως, ότι ο Θανάσης Καραγιάννης εδώ και είκοσι, περίπου, χρόνια έχει κυριευθεί από μια μεγάλη αγάπη. Την αγάπη για το παιδικό βιβλίο. Προνόμιο που δε δίνεται σε πολλούς, μα αν δοθεί είναι απόλαυση, διέγερση και, συχνά, σκοπός ζωής. Διότι τίποτα ωραιότερο από το να μοχθείς και να νοιάζεσαι για το μέλλον του παιδικού βιβλίου, που στην ουσία είναι το μέλλον των παιδιών μας, το μέλλον του τόπου, [...] Για την πληρέστερη ενημέρωση, την κατατόπιση, για την πληροφόρησή μας γύρω από το παιδικό βιβλίο ένα έργο απόλυτα χρήσιμο και εξαιρετικά εύχρηστο.»

Δρ Γιάννης Δ. Μπάρτζης, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, περ. «Το Σχολείο και το Σπίτι», τεύχ. 433, 2001
«[...] Με την πρώτη ματιά γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για ένα “βιβλίο των βιβλίων”, στο οποίο έχει αποθησαυριστεί τεράστιος αριθμός τίτλων βιβλίων για παιδιά. [...] πρέπει ν’ αναγνωρίσουμε πώς η δική του εργασία παρουσιάζει έναν εντυπωσιακό πλούτο από τίτλους και μιαν εξονυχιστική επιμέλεια λεπτού διαχωρισμού και ομαδοποίησής τους, που ξεπερνάει κάθε προηγούμενη προσπάθεια και κερδίζει επάξια τον έπαινο και το θαυμασμό μας. [...] Ο Θανάσης Καραγιάννης επιχείρησε – μόνος – την πραγματοποίηση ενός βιβλιογραφικού άθλου [...]»

Μιχάλης Αργυρίδης, Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας-Μελετητής Παιδικής Λογοτεχνίας, εφ. «Ημερήσιος Κήρυκας» Λάρισας, 30.3.2000
«[...] Πρόκειται για ένα βιβλίο σπάνιο, μοναδικό, ένα βιβλίο λεξικό, στην κυριολεξία, για όσους αγαπούν το παιδικό βιβλίο [...] Το εγχείρημα του Θανάση Καραγιάννη [...] θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς τόλμημα, καθότι για να ολοκληρωθεί μια τέτοιου είδους εργασία θα χρειαζόταν ίσως ομάδα ειδημόνων [...] Ο Θανάσης Καραγιάννης, γνώστης – όσο λίγοι – της λογοτεχνίας για παιδιά, ύστερα από μια κοπιαστική έρευνα δέκα χρόνων στο χώρο του παιδικού και εφηβικού βιβλίου, παρέδωσε προς όφελος των δασκάλων, [...] ένα έργο απόλυτα χρήσιμο και εξαιρετικά εύχρηστο. [...]»

Αποστολόπουλος, Β., Εκπαιδευτικός – Ποιητής, εφ. «Λαμιακός Τύπος», 23.6.2000
Χωρεάνθη, Βερ., Μεταφράστρια – Κριτικός βιβλίου, περ. «Συνεργασία», τεύχ. 43, Φθιν. 2000

 Ορίζοντες στη γνώση και στ’ όνειρο και «Με την ορμή της νιότης»... (2001)

Βασσ. Δ. Αναγνωστόπουλος, Καθηγητής Παιδαγ. Τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, περ. «Διαδρομές», τεύχ. 2 και 3, Καλοκαίρι και Φθινόπωρο, αντίστοιχα, 2001





Δρ Αθανάσιος Φραγκούλης, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων, εφ. «Τα Δημοτικά μας Νέα», τεύχ. 67, Ιούν. 2001
«[...] Μέσα από το βιβλίο παρελαύνουν 81 συνολικά συγγραφείς, 58 Έλληνες και 23 ξένοι, γνωστοί και άγνωστοι στο ευρύτερο κοινό, που συνθέτουν ένα γοητευτικό πανόραμα με άπειρες πανέμορφες, πολυποίκιλες και πολύχρωμες εικόνες. [...] Ο κ. Καραγιάννης στις σύντομες αυτές βιβλιοπαρουσιάσεις κατορθώνει να δώσει τις γενικές γραμμές της υπόθεσης των έργων, να επισημάνει την πλοκή και την εξέλιξη του μύθου, να παρακολουθήσει τη δράση των ηρώων, να διαγράψει αδρομερώς το ήθος τους και να εντοπίσει το μήνυμα που κάθε συγγραφέας ήθελε να στείλει στους δέκτες του. Όμως ο κ. Καραγιάννης προχωρεί ακόμη περισσότερο. Δεν έχει στόχο να ενημερώσει και να πληροφορήσει απλώς τους αναγνώστες του. Επιχειρεί και κάποιες αξιολογικές κρίσεις και απόψεις σχετικά με τα έργα που μελέτησε. Οι κρίσεις αυτές, αμερόληπτες και αντικειμενικές, προσεκτικές, και προπάντων, καλοπροαίρετες, απαλλαγμένες από κάθε πνευματικό ναρκισσισμό και τάση επιδειξιομανίας, αποκαλύπτουν το σεβασμό που τρέφει ο συγγραφέας τόσο για τους συγγραφείς και το έργο τους όσο και για το κοινό στο οποίο απευθύνεται. Έτσι παίζει το ρόλο του ερμηνευτή, του ειδικού που στέκεται ανάμεσα στο συγγραφέα και τον επίδοξο αναγνώστη του έργου του και προσπαθεί να συμβάλει στο πλησίασμα των δύο. Δεν καταβάλλει όμως καμιά προσπάθεια να επιβάλει τις απόψεις του. Δεν παίρνει τη στάση του δικαστή και του αντίδικου που παίρνει πολλές φορές ο κριτικός απέναντι στα έργα που κρίνει. [...] Γνωρίζει πως η γνώση και η σοφία, ακόμη και η πιο πλατιά, διαλύεται μέσα στο θόρυβο των ίδιων των λόγων μας, αν δεν ποτίζεται από αγάπη. Έχοντας συνείδηση αυτής της αλήθειας ο κ. Καραγιάννης πλησιάζει κάθε συγγραφέα και το δημιούργημά του με αγάπη και συμπάθεια, με τη θέληση να καταλάβει την προσφορά του και τη συμβολή του στην αγωνιζόμενη για μια καλύτερη ζωή κοινωνική ομάδα και να βοηθήσει και τους άλλους να καταλάβουν. [...]»
«[...] Η προσπέλαση των αναγνωσμάτων που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους γίνεται εδώ με συστηματικό και οργανωμένο τρόπο. Κάθε κείμενο συνοδεύεται από τα απαραίτητα διευκρινιστικά σχόλια και τη σχετική με το θέμα βιβλιογραφία. Ο κ. Καραγιάννης γνωρίζει να αντιμετωπίζει με αφαιρετικό και συνθετικό τρόπο τα θέματά του και να εξετάζει και να παρουσιάζει την ύλη του με τρόπο γοητευτικό και ελκυστικό. Επεξεργάζεται μεθοδικά αυτή, διατυπώνει με σαφήνεια τις απόψεις του και επιχειρηματολογεί με πειστικό και εύληπτο τρόπο, πράγμα που καθιστά το βιβλίο του προσιτό και στους μη ειδικούς. Το βιβλίο αυτό, που είναι γραμμένο με μυαλό και ψυχή, πετυχαίνει απόλυτα το σκοπό για τον οποίο γράφτηκε και πρέπει να διαβαστεί από όλους.
Υπάρχει όμως ένα κοινό στοιχείο, ένας άξονας που δένει τα δύο παραπάνω βιβλία. Και τα δύο αναφέρονται στα παιδιά και στους συγγραφείς που έγραψαν έργα εξαιτίας των παιδιών και για χάρη των παιδιών. Το βαθύτερο κίνητρο του συγγραφέα ήταν η αγάπη για το παιδί και η αγωνία του για το μέλλον του. [...] Τα δυο βιβλία του κ. Καραγιάννη αποπνέουν αυτή την αγάπη, που οι περισσότεροι παιδαγωγοί, τόσο της παλαιότερης όσο και της σύγχρονης παιδαγωγικής, θεωρούν απαραίτητο προσόν του καλού εκπαιδευτικού και αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχία του έργου του. [...]»

Δρ Γιάννης Δ. Μπάρτζης, Εκπαιδευτικός, Λογοτέχνης-Συγγραφέας, Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας, τόμ. 14, Ατραπός, 2002
«Ο γνωστός κριτικός της παιδικής λογοτεχνίας, Θανάσης Καραγιάννης, προχώρησε στην επιλεκτική συγκέντρωση πλειάδας κριτικών του σημειωμάτων, βιβλιοπαρουσιάσεων και άρθρων του, που ήταν διάσπαρτα σε περιοδικά και σε εφημερίδες, όπου συνεργάστηκε κατά καιρούς, και τα εξέδωσε πρόσφατα σε δύο βιβλία με σημαντικό ενδιαφέρον. Η κριτική του ματιά διακρίνεται από οξύτητα και εμβρίθεια και πραγματικά για τους ερευνητές του χώρου της παιδικής λογοτεχνίας τα κείμενά του αυτά έχουν να προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες. Αλλά δεν είναι μόνο οι ερευνητές της λογοτεχνίας που θα βρουν ενδιαφέρουσες τις δύο αυτές συλλογές προδημοσιευμένων από παλαιότερα κείμενα. Τέτοιου περιεχομένου εργασίες αφορούν όλους όσοι εμπλέκονται στην υπόθεση του παιδικού βιβλίου. Παιδαγωγοί, δάσκαλοι, γονείς, συγγραφείς, υπεύθυνοι βιβλιοθηκών και βιβλιοπωλείων κ.ά., οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία στις σελίδες των δύο βιβλίων να πλουτίσουν όχι μόνο τον προβληματισμό τους, αλλά και τις γνώσεις τους, αφού έχουν συμπεριληφθεί κείμενα με πλήθος από πληροφορίες για εκδόσεις και συγγραφείς. [...]»

 «Επεξεργασία στη Γλώσσα» (8 τόμοι), Νικόδημος, 1996-1998 (σε συνεργασία με τη Στέλα Πλιάτσικα)

Βασ. Δ. Αναγνωστόπουλος, Καθηγητής Παιδαγ. Τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εφ. «Πρωινός Τύπος» Καρδίτσας, 12.7.1997
«Είναι αλήθεια ότι η εκμάθηση της γλώσσας, η διδασκαλία και η εμπέδωσή της, συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον όχι μόνο των εκπαιδευτικών, αλλά και των γονιών. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι η κατάκτησή της επιτυγχάνεται σταδιακά μέσα από τη γραμματική και τη συντακτική προσέγγιση ανάλογων κειμένων. Αυτή τη δυνατότητα παρέχουν κατά κύριο λόγο τα βιβλία του δημοτικού σχολείου “Η Γλώσσα μου”. Συμπλήρωση αυτών των βιβλίων αποτελεί η σειρά που κυκλοφορεί από τις εκδ. Νικόδημος με τίτλο “Επεξεργασία στη Γλώσσα”. Το καινούργιο στα βοηθητικά (για τους γονείς κυρίως) αυτά βιβλία δεν είναι τόσο η έκταση (300-440 σελ., το καθένα) και η αισθητική τους (στοιχεία βέβαια αξιοπρόσεκτα) όσο η εσωτερική δόμησή της ύλης, η διάταξη και η εξονυχιστική επεξεργασία των αντίστοιχων κεφαλαίων από τα τεύχη “Η Γλώσσα μου”. Ο τρόπος αυτός, πιστεύω, είναι πρόσφορος για κάθε γονιό (αλλά και εκπαιδευτικό) να ενημερώνεται αλλά και να βοηθάει ουσιαστικά το μαθητή. Οι συγγραφείς, έμπειροι εκπαιδευτικοί, πλαισιώνουν την κάθε ενότητα με νοηματική και γλωσσική επεξεργασία, εργασίες για εμπέδωση, λύσεις εργασιών του σχολικού βιβλίου, χρήσιμες γνώσεις κ.ά. Ιδιαίτερα πρωτότυπη ιδέα είναι το “Προτείνουμε για διάβασμα”, όπου δίνονται πληροφορίες σχετικά με το θέμα του μαθήματος μέσα από λογοτεχνικά βιβλία ή βιβλία γνώσεων. Ο κατάλογος αυτός (πλούσιος σε πολλές περιπτώσεις) δίνει την ευκαιρία σε κάθε μαθητή να δοκιμάσει την απόλαυση του διαβάσματος αφενός και αφετέρου να πλουτίσει σε γνώσεις και ιδέες. Τέτοιες εργασίες, με πληρότητα βιβλιογραφική, γνώση και βιωμένη πείρα, αναμφίβολα είναι ουσιαστική συμβουλή στη διδασκαλία και εκμάθηση της γλώσσας.».

Μιχάλης Αργυρίδης, Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας-Μελετητής Παιδικής Λογοτεχνίας, εφ. «Ημερήσιος Κήρυκας» Λάρισας, 9.10.2000

 Σειρά (5 βιβλίων): «Λογοτεχνικές Πινελιές», Δ/ντής – Επιλογή – Επιμ. κειμένων: Θαν. Καραγιάννης, Νικόδημος, 2000

Μιχάλης Αργυρίδης, Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας-Μελετητής Παιδικής Λογοτεχνίας, εφ. «Ημερήσιος Κήρυκας» Λάρισας, 12.11.2000
«Η σειρά ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΙΝΕΛΙΕΣ, που διευθύνει ο γνωστός κριτικός και μελετητής της παιδικής λογοτεχνίας, Θαν. Καραγιάννης, φέρνει έναν αέρα ανανέωσης και φρεσκάδας στο χώρο έκδοσης λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά και εφήβους, καθώς εισάγει καινοτομίες που θα συζητηθούν: ένδειξη στο οπισθόφυλλο για το θέμα του βιβλίου, πίνακας με τα πρόσωπα της ιστορίας του βιβλίου (στην αρχή, πριν από το κείμενο), εκτενής εργο-βιογραφία του συγγραφέα και του εικονογράφου, καθώς και κρίσεις-απόψεις για το βιβλίο, εφόσον πρόκειται για επανέκδοση (στο τέλος του βιβλίου) κ.ά. Καινοτομίες που οφείλονται στον εμπνευσμένο διευθυντή της σειράς, το Θαν. Καραγιάννη, που βαθμολογείται με “άριστα”».

 Σειρά (3 βιβλίων): «Οδηγός Παιδικού – Νεανικού Βιβλίου 1, 2, 4» (σε συνεργασία με τον Χ. Σακελλαρίου), Καστανιώτης, Αθήνα 1986, 1987, 1989

Ντελόπουλος, Κυρ., Βιβλιοθηκονόμος – Λογοτέχνης – Κριτικός και μελετητής της Παιδικής Λογοτεχνίας, εφ. «Καθημερινή», 29.5.1986
Κοντολέων, Μ., Λογοτέχνης – Συγγραφέας – Κριτικός Βιβλίου, περ. «Διαδρομές», τεύχ. 7, 1987
Σταματίου, Κ., Δημοσιογράφος – Κριτικός βιβλίου, εφ. «Τα Νέα», 13.12.1986
Ντόκας, Ν., Δημοσιογράφος Κριτικός βιβλίου, εφ. «Ελευθεροτυπία», 11.5.1986
Τ. Κωνστ., εφ. «Αυγή», 30.9.1986
κ.ά. έντυπα δημοσίευσαν το «Δελτίο Τύπου» των εκδ. Καστανιώτη

1.3. Αναφορές στο συγγραφικό έργο

Από τις αναφορές που έχουν υποπέσει στην αντίληψή μου για τα διάφορα βιβλία και άλλα δημοσιεύματά μου, περιορίζομαι στις εξής:
Καλλέργης, Ηρ.Εμμ., Ομ. Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών
(1995) Προσεγγίσεις στην Παιδική Λογοτεχνία, Καστανιώτης, στη σ. 215 σημ. 21
(2001) Τα Καραγκιόζικα του Βασίλη Ρώτα: ένα “μεταλλαγμένο” θέατρο σκιών, περ. «Έρευνα», τεύχ. 13 (98), Ιαν. 2001, στη σ. 17
Αναγνωστόπουλος, Β.Δ. – Δελώνης, Αντ., Καθηγητής του Π.Τ.Ν. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Ιστορικός Παιδικής Λογοτεχνίας – Κριτικός βιβλίου – Λογοτέχνης, αντίστοιχα
(1984) Παιδική Λογοτεχνία και Σχολείο, Πατάκης, στις σ. 116-117, 119-120
Κουτσουβάνου, Ευ., Καθηγήτρια του Τμήματος Π.Α. του Πανεπιστημίου Αθηνών
(1992) Η μέθοδος Montessori και η Προσχολική Εκπαίδευση. Σύγχρονες προοπτικές, Οδυσσέας, στις σ. 11, 154
Μαλαφάντης, Κ.Δ., Επίκ. Καθηγητής του Π.Τ.Π.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών
(2001) Παιδαγωγική της Λογοτεχνίας, Γρηγόρης, στις σ. 304, 308
Πετράκου, Κυρ., Επίκ. Καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών
(2005) Ο Καζαντζάκης και το Θέατρο, Μίλητος, Αθήνα 2005, στη σ. 180
(2004) «Το πρώτο θεατρικό έργο του Βασίλη Ρώτα: “Τ’ αποπαίδια της μοίρας”», περ. «Παράβασις», Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών, Τόμος 5, στη σ. 125
Γιάκος, Δημ., Λογοτέχνης – Μελετητής της Λογοτεχνίας και Ιστορικός της Παιδικής Λογοτεχνίας
(1991) Ιστορία της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, Δημ.Ν. Παπαδήμας, στις σ. 151, 180-181, 183
Μπάρτζης, Γ.Δ., Διδάκτωρ του Π.Τ.Π.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών – Πεζογράφος
(2006) Πέτρος Πικρός. Στράτευση, Αντιπαραθέσεις, Πικρίες στη Λογοτεχνία του Μεσοπολέμου, Αντ. Σταμούλης, στις σ. 26, 32, 108, 248, 460
Δελώνης, Αντ., Ιστορικός Παιδικής Λογοτεχνίας – Κριτικός βιβλίου – Λογοτέχνης
(1988) Βασικές γνώσεις για το παιδικό και νεανικό βιβλίο, στη σ. 101
Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Λ., Λογοτέχνης – Συγγραφέας
(1990) «Η Παιδική Λογοτεχνία στην εποχή μας», Καστανιώτης, στις σ. 36, 95
Αλεξίου, Αλ. – Παπάκου-Λάγου, Αυ., Εκπαιδευτικός και Λογοτέχνης – Συγγραφέας, αντίστοιχα
(1986) Σύγχρονα πρόσωπα και έργα της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίας, Γ.Β. Βασδέκης, στις σ. 68-70
Νάτσιος, Θ. Δημ., Φιλόλογος – Δ/ντής Γ.Α.Κ.- Αρχείων Νομού Φθιώτιδας
(1979) Κατάλογος εφημερίδων και περιοδικών της Λαμίας 1852-1979, στη σ. 28

Βραβεία-διακρίσεις

• Πανελλήνιο βραβείο «Κ. Π. Δεμερτζή στον Έλληνα Δάσκαλο», του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, «για την προσφορά του στην παιδική λογοτεχνία.» (2 Απρ. 2001)

• Βραβείο ΣΤ΄1 τάξης 23ου Δημοτ. Σχολείου Λάρισας, «για την προσφορά του στην ελληνική παιδική λογοτεχνία και, γενικότερα, στα Ελληνόπουλα» (4 Απρ. 2000)

• Επίτιμος Πρόεδρος του Εκπολιτιστικού-Εξωραϊστικού Συλλόγου Αγ. Δημητρίου «Ο ΠΗΓΑΣΟΣ» (2005)