Ροΐδης Εμμανουήλ

 Πάπισσα Ιωάννα Αποκρυπτογραφημένη

 Εκδόσεις  Μάριος Βερέττας

Αθήνα 2005, σ. 663

Άλλη μία μεταγλώττιση στη δημοτική του ξακουστού μυθιστορήματος; Ασφαλώς ναι, αλλά ... όχι μόνο. Ο Μ. Β. μελέτησε και εμβάθυνε στο κείμενο πιο πέρα, όπως σημειώνει σε μια πρωτότυπη και υπέροχη φανταστική επιστολή του, που απευθύνει στον ίδιο τον Ροΐδη, μεταξύ άλλων τα εξής: «προχώρησα στην αποκρυπτογράφηση του κειμένου σου προσθέτοντας κάθε τόσο τις δικές μου υποσημειώσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν αφενός τις μεταφράσεις των πολύγλωσσων παραπομπών σου από τα αρχαία ελληνικά, τα μεσαιωνικά λατινικά, τα ιταλικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά, και αφετέρου εξηγήσεις για κάθε έννοια, κάθε όνομα, κάθε ρήση ή φράση που σημειώνεις [...]». Αυτή η πρωτοβουλία του κάνει το βιβλίο να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα μεταγλωττισμένα βιβλία. Για τους εραστές της γνώσης και της αλήθειας είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να εμβαθύνουν στο έργο του Ροΐδη, 

 Το βιβλίο παρουσιάζει και άλλες χάρες και αξίζει να μελετηθεί. Όπως είναι γνωστό, ο Μάριος Βερέττας είναι ο «αντάρτης» και ο «αιρετικός» της «επικρατούσας» στην Ελλάδα ιδεολογίας, της οποίας οι «οπαδοί» δεν τολμούν ή δεν επιθυμούν ή δεν μπορούν να εκφράσουν διαφορετική άποψη από εκείνη της Εκκλησίας και του ισχυρού, δυστυχώς ακόμη, Ιερατείου. Ο Βερέττας τολμά, εισπράττοντας γενναιόδωρα το ανάλογο τίμημα... επιθετικής, εχθρικής, επιτιμητικής και απορριπτικής συμπεριφοράς των ανθρώπων του κατεστημένου απέναντί του. Αυτός, βέβαια, δεν πτοείται, αλλά πεισματικά προχωρά με ορθολογισμό και επιστημοσύνη προς την ανακάλυψη και αποκάλυψη της αντικειμενικής αλήθειας.

Ανθολογώ μόνο δυο κρίσεις του (από τη φανταστική επιστολή του προς τον Ροΐδη) για το παρόν έργο και την αξία του: «είναι ένα ιερό κειμήλιο τόλμης ενάντια στο ρασοφόρο σκοταδισμό», ο οποίος « – συνεχίζει να ταλανίζει τις ψυχές, να θολώνει τα μυαλά και να εξουσιάζει τα κορμιά εκατομμυρίων ανθρώπων, τόσο στον τόπο μας, όσο και στον κόσμο όλο!...».

Τα 210 ερμηνευτικά σχόλιά του βρίσκονται δημοσιευμένα στο τέλος του βιβλίου (σ. 573-663). Βοηθούν αισθητά και ουσιαστικά τον αναγνώστη του μυθιστορήματος να κατανοήσει την εποχή, την ιδεολογία της, τα δρώμενα, τη σατιρική και αλληγορική πρόθεση του Ροΐδη, τη βαθύτερη ουσία του έργου.  

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ